Nawozy dolistne
Uprawa roślin wiąże się z wykonaniem wielu zabiegów, jednym z nich jest nawożenie dolistne. Jego głównym celem jest uzupełnienie najważniejszych mikroskładników i makroskładników niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Większość nawozów dolistnych zawiera najważniejsze mikroelementy: cynk, miedź, mangan, żelazo, molibden, ale również azot, fosfor i potas. Ważne, aby wchodzące w skład nawozu składniki pokarmowe były łatwo dostępne dla roślin uprawnych.
Nawozy dolistne - wielokierunkowe działanie na roślinę uprawną
W nowoczesnym i intensywnym rolnictwie nawożenie dolistnie nie powinno ograniczać się tylko do dostarczenia roślinie uprawnej makro i mikroelementów niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin. Odpowiednio skomponowane produkty wpływają korzystnie na kondycję rośliny uprawnej. Należy tutaj pokreślić ważną rolę w budowaniu odporności roślin na stres abiotyczny związany np. z okresowymi niedoborami wody, wysokimi temperaturami oraz stres biotyczny - wsparcie fitosanitarne, bądź zmniejszenie negatywnych efektów żerowania szkodników. Nawozy dolistne łączące nawożenie składnikami pokarmowymi z funkcją pozytywnego wpływu na wzrost i rozwój roślin są najbardziej przydatne z punktu widzenia prowadzenia plantacji.
Nawozy jedno i wieloskładnikowe
Każda z roślin uprawnych posiada dość specyficzne potrzeby pokarmowe w stosunku do makro- i mikroelementów. Oznacza to, że w agrotechnice uprawy należy uwzględnić oprócz nawożenia uniwersalnymi nawozami dolistnymi także aplikację dedykowanych produktów. Preparaty te zawierają wysoką koncentrację składników kluczowych dla danej rośliny uprawnej np. dla rzepaku ozimego może być to bor, natomiast dla kukurydzy cynk.
Termin aplikacji nawozów dolistnych
Termin aplikacji nawozów dolistnych zależy od gatunku rośliny uprawnej i bardzo często nie wymaga osobnego wjazdu w pole. Najczęściej nawozy łączy się z zabiegami fungicydowymi lub insektycydowymi w tzw. tank mix. Sporządzenie mieszaniny opryskowej umożliwia optymalne wykorzystanie wjazdu w pole opryskiwaczem. W wyborze terminu aplikacji należy pamiętać, że niektóre składniki pokarmowe należy podać w określonym terminie. Jednym z takich przykładów jest bor w rzepaku ozimym, który należy aplikować jesienią oraz wczesną wiosną. W praktyce rolniczej nawozy zawierające bor stosowane są w rzepaku łącznie z zabiegiem grzybobójczym i regulacją pokroju. Od reguły łącznego stosowania nawozów z środkami ochrony roślin są pewne odstępstwa. W kukurydzy ze względu na brak zabiegów fungicydowych i insektycydowych w początkowym okresie wzrostu nawozy dolistne trzeba aplikować oddzielnie. Nawożenie kukurydzy należy wykonać do 5-6 liścia.
Nawożenie dolistne - nie tylko odżywienie roślin
Nowoczesne produkty, dzięki zaawansowanej technologii produkcji łączą w sobie funkcję nawozową oraz wspomagającą rozwój rośliny uprawnej. Doskonałym przykładem są preparaty, które łączą w swoim składzie krzem i wapń; związki organiczne z mikroelementami w formie chelatów, bądź też miedź z siarką.
Produkty zawierające krzem
Liczne publikacje naukowe wskazują na wielokierunkowe korzystne działanie krzemu na rośliny uprawne. Dlatego preparaty zawierające ten pierwiastek zaczęły odgrywać coraz większą rolę praktycznie we wszystkich gatunkach roślin uprawnych. Krzem pochodzący z nawozów dolistnych wbudowywany jest w komórki roślinne co utrudnia infekcję grzybami patogenicznymi oraz żerowanie szkodników. Optymalna zwartość krzemu w roślinie uprawnej zwiększa również jej odporność na stres abiotyczny związany z okresowymi deficytami wody, czy też wysokimi temperaturami. W przypadku roślin mających tendencję do wylegania, krzem dodatkowo "usztywnia" łodygi i źdźbła, przez co przekłada się bezpośrednio na efektywność zbioru.
Nawozy dolistne zawierające miedź i siarkę
Siarka uznawana jest za makroskładnik, natomiast miedź za mikroskładnik. Oprócz funkcji odżywczych składniki te pełnią ważną rolę w działaniu fitosanitarnym. Dotychczas dostępne było głównie ich działanie kontaktowe - na powierzchni rośliny uprawnej. Zastosowanie nowoczesnych technologii produkcji preparatów w połączeniu z wiedzą związaną z fizjologią roślin umożliwiło znaczne obniżenie dawki miedzi i siarki przy jednoczesnym wzmocnieniu funkcji nawozowej i fitosanitarnej produktu. Takie rozwiązanie rozszerzyło okno aplikacji nawozu dolistnego bez ryzyka fitotoksyczności dla rośliny uprawnej w momentach kluczowych dla wzrostu i rozwoju np. w terminie kwitnienia.
Nawozy dolistne z związkami organicznymi
Nawozy dolistne oprócz składników pokarmowych mogą zawierać związki organiczne. W przypadku aplikacji tego rodzaju preparatów widoczny jest synergizm działania pomiędzy mikroskładnikami w formie chelatów, a specjalnie wyselekcjonowanymi związkami. Produkty tego typu są szczególnie przydatne w okresach newralgicznych dla roślin uprawnych np. w momencie kodowania plonu kukurydzy, czy też w warunkach niedostatecznego rozkrzewienia zbóż.
Efekt: szybkie pobranie składników pokarmowych
Nawozy dolistne aplikowane są zwykle w fazie intensywnego wzrostu rośliny uprawnej - często też w momencie dużego zapotrzebowania na makro- i mikroskładniki zwarte w nawozie. Dlatego też bardzo ważny jest ich szybki transport do wnętrza rośliny. Jego szybkość zależy od powierzchni styku kropli cieczy opryskowej z powierzchnią liścia. Pokrycie blaszki liściowej cieczą opryskową w dużej mierze zależy od obecności w niej środków zmniejszających napięcie powierzchniowe. Aby uzyskać optymalne pokrycie roślin cieczą opryskową niezbędne jest użycia adiuwantu dodawanego do mieszaniny opryskowej. Większość nawozów dolistnych nie ma wbudowanych adiuwantów w formę użytkową.
Aplikacja nawozów dolistnych umożliwia z jednej strony efektywne dostarczenie składników pokarmowych, a z drugiej wielokierunkowe korzystne działanie na rośliny uprawne. Dlatego też, w celu optymalnego wykorzystania potencjału plonotwórczego odmian stosowanie nawozów dolistnych jest koniecznością. Nowoczesne produkty nawozowe zarówno dostarczają składniki pokarmowe, jak również zwiększają tolerancję roślin uprawnych na czynniki stresowe.