Zaprawy do nasion i nawozy donasienne

Czym są nawozy donasienne?

Nawozy donasienne to odpowiednio przygotowane produkty, które należy stosować w procesie zaprawiania nasion i ziarna. Zawierają one składniki pokarmowe w formach łatwo przyswajalnych dla roślin uprawnych i są uzupełnieniem podstawowego nawożenia mineralnego.

Proces kiełkowania i wschodów jest kluczowy dla powodzenia uprawy, dlatego też wymaga szczególnej uwagi i dbałości o rośliny na tym etapie wzrostu. Odżywienie roślin w mikro i makroelementy w fazie siewki obok utrzymania ich wysokiej zdrowotności jest bardzo ważne.

Ograniczona dostępność składników pokarmowych w newralgicznym okresie kiełkowania może opóźniać wschody, a nawet w skrajnym przypadku prowadzić do zamierania siewek. W związku z tym najważniejszym zdaniem nawozu donasiennego jest dostarczenie siewkom składników odżywczych.

Dobrze odżywione siewki wytwarzają bardziej rozbudowany system korzeniowy, co przekłada się na wydajniejsze pobierania mikro i makroelementów oraz wody. Jest to szczególnie ważne w przypadku niskiej zasobności gleby w składniki pokarmowe lub ograniczonej ich dostępności np. w wyniku niskiego odczynu gleby.

Aplikacja nawozów donasiennych jest elementem nowoczesnego rolnictwa, które umożliwia utrzymanie potencjału plonotwórczego odmiany. 

Jakie nawozy donasienne wybrać? 

Powinny być kompatybilne z zaprawami - daje to możliwość ich łącznego stosowania i optymalne wykorzystanie procesu zaprawiania nasion.

Nawozy mogą być dedykowane lub uniwersalne. Ważne jest, aby mikroelementy były w formie chelatów, wówczas będą najszybciej pobrane przez rozwijające się siewki.

Z kolei makroelementy powinny być w rozpuszczalne w wodzie. Zwiększa to ich mobilność i pobranie przez kiełkujące nasiona. Nawóz powinien charakteryzować się wysoką zawartością fosforu oraz potasu.

Zaprawa zbożowa - po co ją stosować?

Zaprawa do zboża to środek ochrony roślin, który zawiera jedną lub więcej substancji czynnych. Jakość działania środka wyrażona biologiczną skutecznością i długością ochrony jest zróżnicowana w zależności od składu zaprawy. Zaprawa zawierające bardziej zaawansowane technicznie substancje aktywne wykazują dłuższy okres ochrony.

Zaprawianie materiału siewnego zbóż i innych roślin uprawnych powinno być standardem. Zastosowany środek zabezpiecza kiełkujące i wschodzą rośliny uprawne przed grupą chorób, których źródłem jest gleba lub porażony materiał siewny.

W zbożach ozimych i jarych występuje grupa chorób, których rozwój może być ograniczony tylko przez prawidłowe i dokładne zaprawianie ziarna. Skuteczna zaprawa do zboża powinna zabezpieczać rośliny uprawne przed:

• zgorzelą siewek
• pleśnią śniegową
• głownią pylącą
• śniecią cuchnącą
• śniecią gładką
• śniecią karłową

Sprawcy zgorzeli siewek infekują wschodzące roślin zbóż. Choroba wpływa na znaczne obniżenie wigoru, co prowadzi do obniżenia kondycji i spowolnienia wzrostu. W przypadku znacznego osłabienia zboża zamierają — redukcji ulega obsada roślin na m2. Sprawcy chorób powodujących zgorzel siewek na dalszym etapie wzrostu mogą wywoływać również fuzaryjną zgorzel podstawy źdźbła i korzeni. 

Głownia pyląca i śniecie są to choroby, których objawy można zaobserwować dopiero w fazie kłoszenia. Redukują one plon oraz zmniejszają jego jakość. W skrajnych przypadkach mogą dyskwalifikować wykorzystanie ziarna zbóż w żywieniu zwierzą i przetwórstwie. 

Co ważne wymienione choroby mogą być zwalczane tylko przez zaprawianie ziarna zbóż. Dlatego stosowanie środków ochrony roślin z grupy zapraw w zbożach powinno być standardem, który ograniczania rozwój i przenoszenie chorób z materiałem siewnym.

Niektóre zaawansowane technicznie zaprawy umożliwiają również zabezpieczenie zbóż w niskich fazach rozwojowych przed niektórymi chorobami liści np. plamistością siatkową jęczmienia, septoriozą liści, rynchosporiozą zbóż.

Zaprawa nasienna - do jakich upraw? 

Zaprawa nasienna jako środek ochron roślin posiada określony zakres aplikacji oraz funkcjonalność. Dla większości roślin upranych w tym zbóż działanie ogranicza się do zabezpieczenia roślin przed chorobami. Należy jednak podkreślić, że w niektórych uprawach np. rzepaku ozimym zaprawy nasienne można wykorzystać do zabezpieczenia roślin przed szkodnikami.

W kierunku zwalczania chorób grzybowych należy zaprawiać wszystkie gatunki roślin uprawnych. Trzeba pamiętać o tym, że zaprawy nasienne należy stosować zgodnie z etykietą instrukcją stosowania środka ochrony roślin. Umożliwi to zachowanie bezpieczeństwa dla uprawy oraz pozwoli na uzyskanie wysokiej skuteczności deklarowanej przez producenta.

We wszystkich gatunkach roślin uprawnych występuje zgorzel siewek. Jej źródłem są między innymi porażone resztki pożniwne przez powszechnie występujące patogeny z rodzaju Fusarium. Zastosowanie zaprawy nasiennej umożliwi utrzymanie zdrowej uprawny w momencie wschodów i na początkowym etapie wzrostu. Przekłada się to na utrzymanie założonej obsady oraz wyrównanie łanu w początkowym okresie wegetacji.

Zaprawa do zboża na mokro czy na sucho? 

Zaprawianie zbóż można przeprowadzić w dwóch technologiach: na sucho lub na mokro. 

Zaprawianie na sucho polega na naniesieniu formy użytkowej zaprawy bezpośrednio na materiał siewny. Historycznie ta metoda była dość popularna, jednak wraz z wycofaniem ze sprzedaży zapraw nasiennych w formie stałej straciła ona swoje znaczenie. Obecnie w sprzedaży dostępne są pojedyncze zaprawy w formie użytkowej WS, które umożliwiają wykonanie zaprawiania na sucho. Zaprawianie na sucho było niedokładne - jakość pokrycia nasion była słaba, a osoba wykonująca zaprawianie była narażona na wdychanie szkodliwego dla zdrowia pyłu.

Obecnie dominującą formą stosowania zapraw jest zaprawianie ma mokro. Polega ono na wykorzystaniu koncentratu lub jego rozcieńczeniu wodą i następnie traktowanie roztworem nasion bądź ziaren przeznaczonych do siewu. Do procesu zaprawia powinno wykorzystywać się zaprawiarki przystosowane do zapraw płynnych. Wzrost znaczenia zaprawiania na mokro spowodowany był zwiększeniem liczby środków w formulacji FS (płynny koncentrat do bezpośredniego stosowania lub po rozcieńczaniu wodą) oraz wzrostem świadomości wynikającej z zagrożeń związanych z bezpośrednim narażeniem w trakcie aplikacji środków na nasiona. Obecnie dostępne zaprawy nasienne doskonale nadają się do zaprawiania na mokro, sam proces umożliwia uzyskanie równomiernego pokrycia nasion, przez co ochrona przed chorobami jest lepsza.