Chwościk buraka cukrowego — jak monitorować i chronić plantację?
Chwościk buraka jest jedną z chorób o największym znaczeniu gospodarczym w tej uprawie. Na rynku mamy coraz mniej substancji czynnych, które mogą wesprzeć nas w walce z chwościkiem. Kluczem do ochrony buraka cukrowego jest prawidłowe rozpoznanie choroby. Oprócz stosowania środków ochrony roślin warto wesprzeć również naturalne systemy odpornościowe buraka.
Cercospora beticola - czym jest chwościk buraka?
Chwościk to choroba grzybowa powszechnie występująca w uprawie buraka cukrowego na terenie całej Polski. Pojawia się zazwyczaj wcześniej na burakach ćwikłowych niż na buraku cukrowym.
Choroba jest wywoływana przez grzyby z gromady workowców — Cercospora beticola. Grzybnia rozwija się w tkance miękiszowej liści buraka, a zarodniki są przenoszone przez wiatr i wodę. Grzyb ma zdolność zimowania w resztkach pozbiorczych, dlatego może zaatakować szczególnie silnie w rejonach intensywnej uprawy.
Rozwojowi choroby sprzyjają wysokie temperatury i wilgotność powietrza. Ciepłe zimy i coraz szybciej przychodzące ciepło wiosną mają wpływ na wcześniejsze występowanie chwościka. Przy sprzyjających warunkach infekcje mogą wystąpić już w maju, a pierwsze objawy mogą pojawić się już w czerwcu.
Dlaczego chwościk jest groźny?
Chwościk to niebezpieczna choroba z dwóch powodów. Pierwszym jest skala szkodliwości, gdyż brak odpowiedniej reakcji na infekcję może prowadzić do całkowitego porażenia plantacji.. Po wystąpieniu objawów i zaschnięciu porażonych liści roślina stara się usilnie je regenerować. Oczywiście odbywa się to kosztem rozwoju innych części rośliny. Wiąże się to ze znacznym spadkiem zgromadzonego w korzeniach cukru, a co za tym idzie, gorszą jakością i wielkością plonu.
Drugim powodem, dla którego chwościk ma tak duże i stale rosnące znaczenie gospodarcze, jest sukcesywne wycofywanie substancji czynnych oraz uodparnianie się patogenu na działanie powszechnie stosowanych środków ochrony roślin.
Jak monitorować i rozpoznać chorobę?
Chwościk najczęściej pojawia się w pierwszej kolejności na buraku ćwikłowym. Więcej na ten temat znajdziesz w innym naszym artykule o chorobie, rozpoznawaniu i ochronie w buraku ćwikłowym.
Podstawa monitoringu to regularne wizyty na polu. Objawy chwościka są charakterystyczne i przy wnikliwej obserwacji można dostrzec je stosunkowo wcześnie. A szybka reakcja na chwościka to szansa na jego skuteczne zwalczanie i uniknięcie znacznego zniszczenia ulistnienia buraka.
Burak ćwikłowy
Burak cukrowy
Objawy chwościka buraka
Pierwszym charakterystycznym dla tej choroby objawem jest pojawienie się brunatnoszarych okrągłych plamek o średnicy od 0,5 do 6 mm na liściach buraka. Są one otoczone czerwoną, brunatnoczerwoną lub brunatną obwódką. Najpierw możemy je dostrzec na liściach zewnętrznych okółków buraka, następnie porażeniu ulegają młodsze liście. Plamy na liściach powiększają się i może dojść do wystąpienia nekrozy na całej ich powierzchni.
Jak zwalczać — skuteczny oprysk na chwościka buraka
Pierwszy zabieg należy wykonywać od razu po zdiagnozowaniu choroby na plantacji, a drugi trzy tygodnie później. Chwościk buraka może szybko rozprzestrzenić się na sąsiadujące pola, dlatego również na nich wykonujemy oprysk. Kolejne zabiegi ustalamy na podstawie lustracji pola. Na polach, z których plon jest zbierany późno, mamy więcej czasu na wykonanie dodatkowego zabiegu fungicydami.
W ochronie buraka rekomendowane jest stosowanie substancji i mieszanin substancji takich, jak:
- azoksystrobina (np. Strobe 250 SC)
- fenpropidyna (np. Tern Turbo 750 EC)
- difenokonazol (np. Tores 250 EC)
- fenpropidyna + difenokonazol (np. Spyrale 475 EC)
- azoksystrobina + difenokonazol (np. Amistar Gold Max)
Bardzo ważnym elementem zwalczania chwościka i przeciwdziałania jego odporności jest naprzemienne stosowanie substancji czynnych o różnych mechanizmach działania.
Przełom w walce z odpornością chwościka buraka
Nowym rozwiązaniem w obliczu rosnącego problemu z chwościkiem jest stosowanie preparatów, które stymulują naturalną odporność roślin. Daje nam to możliwość obniżenia zużycia fungicydów i korzystnie wpływa na wzrost oraz wigor buraka cukrowego. Dobrym przykładem jest połączenie siły dwóch preparatów: Barrier Si-Ca oraz ProBeet WG.
