Ochrona herbicydowa w zbożach – jakie preparaty?

Powszechnie wiadomo, że zwalczanie chwastów w zbożach to zabieg konieczny, bez którego współczesne gospodarowanie staje się nierentowne i w zasadzie niecelowe. Każdy rolnik staje przed koniecznością obrania właściwej strategii ochrony zbóż ozimych przed chwastami. Istotnym elementem nowoczesnego rolnictwa jest dobór rodzaju i dawki środka ochrony roślin do realnego zagrożenia.

Najważniejsze chwasty: miotła, wyczyniec, przytulia, chaber, fiołek, mak

Integrowana ochrona i progi szkodliwości chwastów w zbożach

Decyzja o rozpoczęciu chemicznego zwalczania chwastów powinna zostać podjęta na podstawie analizy stopnia zachwaszczenia i stanu plantacji. Wskaźnikiem tego pierwszego jest liczebność dominującego gatunku z grupy najbardziej uciążliwych chwastów albo ogólna ich liczba, względnie szacunkowa ocena zachwaszczonej powierzchni wyrażona w procentach. Liczba chwastów powodująca spadek plonu o około 10-15% stanowi tzw. próg ekonomicznej szkodliwości, przy którym wartość utraconego plonu jest równa lub większa od kosztu wykonanego zabiegu.

Gatunek chwastu	Próg szkodliwości (liczba chwastów na m2)
miotła zbożowa	10-15
wyczyniec polny	12-13
owies głuchy	5
fiołek polny	25
chaber bławatek	10
mak polny	10-25
przytulina czepna	1-2
rumian polny	6

Wybrać termin zwalczania - kluczowa decyzja

Istnieją 3 sposoby skutecznej likwidacji zachwaszczenia:

zabieg jesienny
zabieg jesienny + możliwa poprawka wiosenna
zabieg wiosenny

Z ekonomicznego i agrotechnicznego punktu widzenia najwięcej korzyści przynosi zabieg jesienny, który cechuje się:

zwalczaniem większości uciążliwych chwastów we wczesnych fazach lub doglebowo
dłuższym działaniem substancji aktywnej tworzącej rodzaj filmu pokrywającego powierzchnię gleby, z której kiełkują chwasty
szerokim oknem zabiegowym praktycznie od wschodów do końca fazy krzewienia zbóż
zapewnieniem braku konkurencji dla zbóż oraz ograniczeniem pobierania składników przez chwasty
niższymi kosztami zabiegów w porównaniu z zabiegiem wiosennym

Lustracja, doradztwo, odpowiednia decyzja

Czyli... same plusy. Nie zapominajmy jednak, że rolnictwo to praca w ziemi, a pogoda często płata figle. Susze w sezonie 2015, opóźnione siewy i wschody zbóż, a tym samym chwastów spowodowały, że wiele plantacji nie zostało ochronionych. Zboża znajdują się w nierównych fazach, bardzo często rokują słabe przezimowanie. Kluczem do sukcesu jest lustracja plantacji, rozpoznanie problemu i wybór odpowiednich działań.

W sezonie doradcy agrotechniczni Grupy Osadkowski codziennie pomagają w gospodarstwach, lustrując i doradzając, jak poradzić sobie w corocznie zmieniającym się prowadzeniu łanów.

Miotła zbożowa, wyczyniec polny

By skutecznie zwalczać miotłę, należy wiedzieć, jak i kiedy ją rozpoznać. Środkowy, najmłodszy jej liść ma długość 1,5-3 cm, jest bardzo cienki i zwinięty, z dodatkowo jeszcze podwiniętymi brzegami i zaostrzonym końcem. Należy wiedzieć, że odchwaszczone i niemuszące rywalizować z miotłą zboża lepiej się rozkrzewiają, równomiernie wschodzą i lepiej zimują. Nie wolno jednak wielokrotnie i przez długi czas stosować ten sam typ herbicydów, bowiem chwasty uodparniają się nawet na bardzo skutecznie działające herbicydy, jeżeli stosuje się je przez kilka lat. Trzeba więc średnio co 3 lata zmieniać typ oprysku o tym samym zastosowaniu i o różnym mechanizmie działania. Dodatkowo należy też pamiętać, że monokultura zbożowa sprzyja rozprzestrzenianiu się chwastów i coraz bardziej utrudnia ich prawidłowe zwalczanie.
Skutecznym rozwiązaniem na wyczyńca i miotłę jest zastosowanie Atlantis 12 OD w dawce 0,9-1,2 l w fazie 2-3 liści chwastu, a do zwalczenia tylko miotły zbożowej wystarczy dawka 0,45-0,6 l.
Fraxial 50 EC to kolejny preparat z elastyczną dawką w stosowaniu oraz zwalczający powyższe chwasty, który dodatkowo zlikwiduje też owies głuchy. Działa skutecznie już w temperaturze powyżej 1°C. Dawka do zwalczenia wiosennej miotły zbożowej to 0,6-0,9 l/ha, a przy wyczyńcu polnym - 0,9-1,2 l/ha.
Caliban 178 WG jest skutecznym preparatem do zwalczania miotły zbożowej i dodatkowo przytulii, rumianu i gwiazdnicy. To dwuskładnikowy środek działający przez glebę oraz liście. Obie substancje czynne wykazują działanie układowe. Dawka to 0,25 kg/ha wraz z adiuwantem Atpolan Bio 80 EC 1 l/ha. Caliban 178 WG idealnie nadaje się do mieszanek z Picaro SX 50 SG w dawce 40-60 g/ha, które dają nam moc 4 substancji aktywnych skutecznie likwidujących wszystkie występujące wiosną chwasty przy relatywnie niskim koszcie zabiegu.

Kompleksowo - łatwo i wygodnie

Pełnym działaniem na chwasty jedno- i dwuliścienne cechuje się Lancet Plus 125 WG w dawce 0,2 kg/ha z adiuwantem Atpolan Bio 80 EC 1 l/ha. Zwalcza miotłę zbożową oraz zaawansowane formy fiołka, przytulii czepnej, maku i chabra bławatka. Wymaga w ciągu 6 dni po zabiegu temperatury powyżej 5⁰C. Jest to środek przeznaczony do ochrony pszenicy, pszenżyta i żyta zawierający trzy czynniki aktywne, co przy umiejętnym zastosowaniu nadaje mu kompleksowości i niezawodności.

Kolejnym z tej grupy preparatów jest Huzar Activ 387 OD w dawce 1 l/ha - produkt w formulacji ODesi zawierający adiuwant, który zapewnia lepsze pokrycie na powierzchni liścia. Środek wnika w ciągu 2 godzin po zastosowaniu. Skierowany jest też do stosowania w pszenicy, pszenżycie i życie.

Fiołek, chaber, mak, przytulia... są sposoby

Do zwalczania powyższych nieproszonych gości w naszych zbożach mamy do dyspozycji kilka ciekawych preparatów różniących się składem oraz terminem aplikacji. Dostępne są też rozwiązania dla spóźnialskich oraz tych, którzy z różnych względów (zastoiska wodne, awarie sprzętowe i inne sytuacje losowe ) nie mogli dokonać poprawki.
Wspomniany już wcześniej Picaro SX 50 SG w dawce 48-60 g/ha możemy aplikować od ruszenia wegetacji do fazy strzelania w źdźbło. W zbożach jarych polecany w dawce 40-48 g/ha od 3. liścia zbóż, a pełny efekt zwalczania widoczny jest od 14 do 21 dni. Najlepiej działa na młode, intensywnie rosnące chwasty. Nie zapominajmy o dodaniu adiuwantu Atpolan Bio, dzięki któremu rośliny chwastów będą lepiej pokryte substancją aktywną herbicydu.
Diablo 306 SE to doskonale znane rozwiązanie jako Mustang 306 SE. Dwie substancje aktywne: florasulam i 2,4-D działają już od temperatury 5°C, ale im ona wyższa, tym efekt chwastobójczy będzie szybszy. Najlepsze działanie wykazuje na chwasty znajdujące się w fazie 2-6 liści.
Mustang Forte 195 SE to bardzo skuteczny preparat zwalczający chwasty dwuliścienne oraz komponent do mieszanek wiosennych z izoproturonem i chlorotoluronem. Środek zwalcza chwasty, gdy minimalna temperatura dobowa w ciągu 6 dni po wykonaniu zabiegu wynosi powyżej 5°C. Najskuteczniej niszczy chwasty znajdujące się w fazie 2-6 liści.
Podobnie jak Diablo 306 SE, Mustang Forte 195 SE skutecznie zwalcza przytulię czepną do wysokości 20 cm, chwasty rumianowate do wysokości 25 cm oraz fiołek polny przed kwitnieniem. Zarejestrowany jest obecnie praktycznie we wszystkich zbożach poza jęczmieniem ozimym i dodatkowo w mieszankach zbóż jarych. Dawka dla zbóż ozimych to 1 l/ha, a dla jarych 0,8 l/ha od fazy krzewienia do drugiego kolanka.

Podsumowując, prawidłowe wykonanie ochrony herbicydowej daje nam gotowość do dalszego prowadzenia plantacji: dokarmiania dolistnego, ochrony fungicydowej oraz regulacji roślin.