Chwościk buraka cukrowego — jak monitorować i chronić plantację?

Chwościk to choroba grzybowa powszechnie występująca w uprawie buraka cukrowego na terenie całej Polski. Pojawia się zazwyczaj wcześniej na burakach ćwikłowych niż na buraku cukrowym.

Choroba jest wywoływana przez grzyby z gromady workowców — Cercospora beticola. Grzybnia rozwija się w tkance miękiszowej liści buraka, a zarodniki są przenoszone przez wiatr i wodę. Grzyb ma zdolność zimowania w resztkach pozbiorczych, dlatego może zaatakować szczególnie silnie w rejonach intensywnej uprawy.

Rozwojowi choroby sprzyjają wysokie temperatury i wilgotność powietrza. Ciepłe zimy i coraz szybciej przychodzące ciepło wiosną mają wpływ na wcześniejsze występowanie chwościka. Przy sprzyjających warunkach infekcje mogą wystąpić już w maju, a pierwsze objawy mogą pojawić się już w czerwcu.

Chwościk to niebezpieczna choroba z dwóch powodów. Pierwszym jest skala szkodliwości, gdyż brak odpowiedniej reakcji na infekcję może prowadzić do całkowitego porażenia plantacji. Po wystąpieniu objawów i zaschnięciu porażonych liści roślina stara się usilnie je regenerować. Oczywiście odbywa się to kosztem rozwoju innych części rośliny. Wiąże się to ze znacznym spadkiem zgromadzonego w korzeniach cukru, a co za tym idzie, gorszą jakością i wielkością plonu.

Drugim powodem, dla którego chwościk ma tak duże i stale rosnące znaczenie gospodarcze, jest sukcesywne wycofywanie substancji czynnych oraz uodparnianie się patogenu na działanie powszechnie stosowanych środków ochrony roślin.

Pierwszy zabieg należy wykonywać od razu po zdiagnozowaniu choroby na plantacji, a drugi trzy tygodnie później. Chwościk buraka może szybko rozprzestrzenić się na sąsiadujące pola, dlatego również na nich wykonujemy oprysk. Kolejne zabiegi ustalamy na podstawie lustracji pola. Na polach, z których plon jest zbierany późno, mamy więcej czasu na wykonanie dodatkowego zabiegu fungicydami.

W ochronie buraka rekomendowane jest stosowanie substancji i mieszanin substancji takich, jak:

• azoksystrobina (np. Strobe 250 SC)
• fenpropidyna (np. Tern Turbo 750 EC)
• difenokonazol (np. Tores 250 EC)
• fenpropidyna + difenokonazol (np. Spyrale 475 EC)
• azoksystrobina + difenokonazol (np. Amistar Gold Max)

Bardzo ważnym elementem zwalczania chwościka i przeciwdziałania jego odporności jest naprzemienne stosowanie substancji czynnych o różnych mechanizmach działania.

Nowym rozwiązaniem w obliczu rosnącego problemu z chwościkiem jest stosowanie preparatów, które stymulują naturalną odporność roślin. Daje nam to możliwość obniżenia zużycia fungicydów i korzystnie wpływa na wzrost oraz wigor buraka cukrowego. Dobrym przykładem jest połączenie siły dwóch preparatów: Barrier Si-Ca oraz ProBeet WG.

Barrier Si-Ca - osłona dla roślin

Barrier Si-Ca to nawóz dolistny bogaty w dobrze przyswajalny krzem i wapń. Składniki te uruchomiają mechanizmy ekspresji białek obronnych w komórkach roślinnych (chitynaza, peroksydaza, proteaza). Zwiększają sztywność ścian komórkowych, dzięki czemu roślina staje się odporniejsza na szkodliwe działanie chorób i szkodników, w tym właśnie chwościka. Co więcej, Barrier można stosować w mieszaninie ze środkami fungicydowymi.

ProBeet - ogranicza chwościk buraka

ProBeet WG to preparat mikrobiologiczny, zawierający 4 szczepy Bacillus sp. (10⁸ jtk/g). Po zastosowaniu bakterie zasiedlają rośliny i ich otoczenie, co sprawia, że rozwój fitopatogenów jest wyraźnie ograniczony.

Potwierdzają to badania laboratoryjne przeprowadzone przez IOR-PIB w Toruniu, gdzie stwierdzono, że izolaty odporne na fungicydy z różnych grup chemicznych nie kolonizują podłoża zasiedlonego przez bakterie z tego preparatu. Korzyści ze stosowania ProBeet WG nie ograniczają się tylko do blokowania rozwoju patogeniczne go grzyba Cercospora beticola. Bakterie wywierają korzystny wpływ na wigor roślin buraka, mitygują stres wywoływany przez czynniki abiotyczne takie jak susza, silne promieniowanie UV czy też nadmierne zasolenie gleby.

Dzieje się tak dzięki produkcji fitohormonów, wiązanie żelaza przez siderofory i udostępnianie go roślinom, a także różnego rodzaju metabolity przydatne roślinom dla ich intensywnego wzrostu. Wszystko to zostało osiągnięte dzięki właściwemu doborowi rodzimych bakterii zawartych w preparacie ProBeet WG.

IonBlue - bioaktywne jony miedzi i siarki

W technologii ochrony możemy również wykorzystać połączenie fungicydów z preparatem zawierającym bioaktywne jony miedzi i siarki. IonBlue działa odżywczo na rośliny oraz fitosanitarnie na choroby grzybowe i bakteryjne. Obniża pH cieczy roboczej, dodatkowo zwiększając skuteczność działania fungicydów.