Ochrona fungicydowa rzepaku - jaki fungicyd na rzepak?

Prawidłowo zrobiona lustracja polowa to droga, która prowadzi do sukcesu. Właściwe oznaczenie chorób rzepaku pozwala świadomie podejść do jego ochrony. Kolejnym zadaniem jest sprawdzenie, na jakiej wysokości znajduje się stożek wzrostu pędu głównego rzepaku. Dzięki tej wiedzy podejmiemy decyzję co do najlepszego terminu na wjazd w pole z zabiegiem regulującym pokrój rzepaku.

Sprawdzenie wysokości, na jaką wyniósł się pęd główny rzepaku da wiedzę, na jakiej wysokości on się znajduje. Dzięki temu zrobimy zabieg w optymalnym terminie. Rzepak za bardzo nam "nie ucieknie". Ograniczy to dominację pędu głównego, dzięki czemu pędy boczne będą miały energię, żeby się wydłużać.

Większość środków przeznaczonych do ochrony rzepaku wiosną jednocześnie będzie chronić rzepak przed chorobami, jak i wpływać regulację pokroju. Dzięki temu podczas jednego zabiegu mamy zrobione dwie rzeczy.

Ochrona rzepaku jesienią jest bardzo ważna. Chronimy wtedy rzepak przed bardzo groźną chorobą, jaką jest sucha zgnilizna kapustnych.

Sucha zgnilizna kapustnych to choroba, która może występować na rzepaku zarówno na szyjce korzeniowej, jak i łodydze. Dodatkowo dobrze zrobiony zabieg w okresie jesieni wpłynie na szybsze i lepsze "zagęszczenie soków komórkowych".

Dzięki temu rośliny będą lepiej zabezpieczone przed przymrozkami oraz mniej podatne na wahanie temperatur między dniem a nocą. Celem nadrzędnym będzie pogrubienie szyjki korzeniowej. To właśnie materiał zapasowy zgromadzony w szyjce korzeniowej i dobrze wykształcony system korzeniowy wpłynie na wzrost wegetatywny rośliny jesienią.

Wiosną z kolei da roślinom energię do szybszej regeneracji po zimie oraz wydłużania pędu głównego i pędów bocznych. Jak wiadomo, na pędzie głównym oraz na pędach bocznych są pąki kwiatowe, z których będą zawiązywać się łuszczyny.

Duża ilość prawidłowo rozwiniętych i zabezpieczonych łuszczyn na pędzie głównym, a przede wszystkim na pędach bocznych będzie nam generować plon. Dlatego warto w tym czasie zrobić mocny zabieg chroniący rzepak przed chorobami.

Fungicydów na rzepak jest mnogość. Ich dawka oraz skład substancji czynnych będzie różny. Tak samo jak zakres chorób, przed którymi będą te zabiegi chronić. Wszystko zależy od wielu czynników, w tym terminu zastosowania środka czy jakich będziemy używać substancji czynnych. Wybór będzie zależny od efektu jaki będziemy chcieli uzyskać i przed jakimi chorobami będziemy chronić rzepak.

Czasem będziemy chcieli wykonać tylko zabieg czyszczący jak choćby w przypadku karłowych odmian rzepaku, a czasem wręcz odwrotnie - bardzo mocny efekt regulujący. Jesienią używamy fungicydów, które będą zwalczać choroby typu sucha zgnilizna kapustnych, czerń krzyżowych czy mączniak prawdziwy kapustnych.

Mączniak prawdziwy kapustnych, po wielu latach nieobecności na polach ponownie się pokazał jesienią 2023 roku. Inną rolę będą pełnić fungicydy stosowane wiosną. Ich zadaniem będzie wyczyszczenie roślin z infekcji po okresie zimy oraz zabezpieczenie przed nowymi infekcjami.

Dodatkowo to czas, gdy wstrzymujemy na chwilę wydłużanie pędu głównego kosztem możliwości wydłużania się pędów bocznych, czyli jest to ta słynna regulacja wzrostu rzepaku. Będzie ona również wpływała na wysokość rośliny i zapobiegała wyleganiu rzepaku.

W okresie luźnego, żółtego pąka oraz podczas opadania płatków rzepaku będziemy zabezpieczać i chronić rzepak przed chorobami tj. zgnilizna twardzikowa. Zabieg na zawiązane i rozwinięte łuszczyny dodatkowo wzmocni ochronę fungicydową łuszczyn. Będzie on zabezpieczać przed takimi chorobami jak czerń krzyżowych czy szara pleśń. Te ostatnie z wymienionych chorób mogą wystąpić na łuszczynach i powodować ich przedwczesne osypywanie się. Dodatkowo zainfekowane łuszczyny będą miały wpływ na mniejszą MTN.

Fungicydy na rzepak stosuje się również w takich sytuacjach, gdy wiosną rozwój rzepaku jest intensywny i często dochodzi do pękania łodyg rzepaku na skutek przymrozków, zbyt intensywnych przyrostów dobowych czy braku boru. Dodatkowo nierzadko dochodzi do gradobicia albo mocnych zlewnych deszczy. To również kolejna z przyczyn, gdzie stosuje się fungicydy w celu ochrony rośliny przed infekcjami. Czasem wykonujemy również zabiegu regenerujące rośliny po chłodzie po wystąpieniu np. przymrozków wiosennych.

Na rynku mamy bardzo szeroką ofertę fungicydów i regulatorów wzrostu. Można zastosować produkty zarówno wpływające na regulację wzrostu rzepaku oraz efekt fungicydowy jak i tylko na sam efekt fungicydowy.

Najbardziej popularną substancją czynną wykorzystywaną w ochronie rzepaku jest tebukonazol i metkonazol. Substancje te są bardzo często używane w ochronie fungicydowej zbóż i rzepaku. Tebukonazol znajdziemy w takich produktach takich jak choćby Syrius 250 EW czy Toledo Extra 430 SC. Z kolei czysty metkonazol znajdziemy w produkcie Sierra 60SL. Metkonazol będzie również w produkcie Caryx 240 SL, gdzie dodatkowo występuje chlorek mepikwatu.

W przypadku stosowania środków ochrony roślin bezwzględnie należy przestrzegać zapisu etykiet. Zdarza się, że środki ochrony roślin mają zmienianą rejestrację, jak choćby preparat Toprex 375 SC (difenokonazol i paklobutrazol). Od 2022 r. preparat Toprex 375 SC, zgodnie z nową etykietą produktu - jesienią stosujemy go w dawce 0,3 l/ha, z kolei wiosną możemy dać maksymalnie dawkę na poziomie 0,35 l/ha.

Czasem naszym celem jest zrobienie typowego zabiegu czyszczącego, bez konieczności regulacji wzrostu. Z taką sytuacją spotkamy się chociażby wtedy, gdy mamy posiane odmiany karłowe lub półkarłowe. W takim przypadku warto rozważyć zastosowanie takiej substancji czynnej jak difenokonazol. Substancja ta działa typowo czyszcząco, w zasadzie nie wykazuje działania regulującego. Difenokonazol solo występuje w produkcie Tores 250 EC.

Dodatkowo do zabiegów czyszczących - i to niezależnie od uprawy - warto dodać dolistnie siarkę i miedź. Zarówno siarka jak i miedź są pierwiastkami, które mają właściwości biobójcze, szczególnie bakteriobójcze. Bardzo dobrym rozwiązaniem wspomagającym zabieg czyszczący jest dodanie produktu IonBlue, który zawiera bioaktywne jony miedzi i siarki. Fungicyd będzie nam zwalczać choroby grzybowe, a bioaktywne jony siarki czy miedzi będą działać wspomagająco.

Część fungicydów ma bardzo wąskie okno aplikacji. Choćby wspomniany powyżej produkt Caryx 240 SL. Zgodnie z etykietą produktu, preparat ten można stosować wiosną w rzepaku w fazach BBCH 32-35.

Dla przypomnienia - faza BBCH 32 jest w momencie wydłużania pędu głównego, gdy rzepak ma widoczne dwa międzywęźla. Z kolei faza BBCH 35 jest wtedy, gdy rzepak wytworzył pięć międzywęźli. A ponieważ fazy rozwojowe w rzepaku w okresie wydłużania się pędu głównego bardzo szybko po sobie zachodzą, to wyłapanie tych faz jest bardzo ciężkie. Czasem rutyna sprawia, że niektóre informacje nam uciekają.

Dodatkowo bardzo często mamy spiętrzenie się zadań polowych w tym samym czasie. Dlatego tym bardziej dbajmy i wyróbmy sobie nawyk sprawdzania etykiety produktu przed jego zastosowaniem.