Jaki nawóz pod rzepak? Nawożenie przedsiewne rzepaku ozimego
Mateusz Gniatkowski
Na sukces uprawy rzepaku ozimego składa się wiele czynników, od których zależy w dużej mierze plon nasion. Jednym z nim jest zbilansowane nawożenie mineralne makroelementami, które należy rozpocząć jeszcze przed siewem rzepaku ozimego.

Właściwe odżywienie roślin w okresie jesiennym pozwala na optymalny rozwój systemu korzeniowego oraz budowę biomasy nadziemnej. W przygotowanym materiale znajdziesz odpowiedź na pytanie: Jaki nawóz pod rzepak wybrać oraz jak wyznaczyć jego dawkę?
Ile składników pokarmowych pobiera rzepak podczas wegetacji?
Jednym z elementów pozwalających na ustalanie ilości składników pokarmowych, które należy podać w formie nawożenia mineralnego, jest ich jednostkowe pobranie przez roślinę uprawną. Rzepak ozimy do wytworzenia jednej tony nasion wraz z odpowiednią ilością resztek pożniwnych potrzebuje poniższe ilości:
- azotu: 50-60 kg N
- fosforu: 25-40 kg P₂O₅
- potasu: 70-90 kg K₂O
- wapnia: 50-60 kg Ca
- magnezu: 5-8 kg Mg
- siarki: 12-16 kg S
Powyższe szacunkowe pobranie należy pomnożyć razy potencjał plonowania rzepaku wynikający z historii pola. Wyliczone ilości składników pokarmowych zaleca się także odnieść do zasobności gleby w składniki pokarmowe. W przypadku zasobności gleby poniżej średniej zasadne jest zwiększenie ilości wnoszonego składnika w nawożeniu mineralnym.
Nawożenie rzepaku fosforem
Fosfor pod rzepak w całości powinien być dostarczony przed siewem rzepaku ozimego. Jego aplikacja po siewie jest nieefektywna, ponieważ nie zostanie przemieszczony do strefy korzeniowej ze względu na brak mobilności w glebie.
Optymalnie, gdy fosfor został zlokalizowany około 10 cm poniżej głębokości siewu. Będzie to stymulowało rozwój systemu korzeniowego na długość.
W przypadku niskiej lub bardzo niskiej zasobności gleby w fosfor zalecane jest zwiększenie dawki nawozu o odpowiednio 20% i 50%.
Potas w rzepaku w dawce dzielonej – jesienią i wiosną
Potas w przeciwieństwie do fosforu charakteryzuje się znaczną mobilnością w glebie i jest w niej przemieszczany. W warunkach dużej ilości opadów w okresie jesienno-zimowym może zostać wmyty w głąb profilu glebowego w efekcie czego jego dostępność dla roślin spada. Zjawisko to dotyczy zwłaszcza gleb lekkich, które dominują w naszym kraju. W celu uniknięcia strat potasu zalecane jest podzielenie jego dawki i aplikację jesienną oraz wiosenną.
Nawożenie rzepaku ozimego przed siewem powinno wnosić od 50 do 75% potasu, a pozostałą ilość należy zastosować wiosną przed ruszeniem wegetacji i zastosowaniem azotu. Jeżeli przeprowadzone badania zasobności gleby w K wskazują na jego niską lub bardzo niską zasobność, to wówczas dawkę K należy zwiększyć od 10 do 35%.
Magnez i siarka przed siewem rzepaku
Magnez i siarka do kolejne składniki pokarmowe, które powinny być dostępne dla roślin rzepaku ozimego bezpośrednio po wschodach. Dlatego ich aplikacja w zespole uprawek przed siewnych lub bezpośrednio po wschodach jest jak najbardziej uzasadniona.
Magnez jest łatwo wymywany z gleby, dlatego jego dawka podobnie jak potasu powinna być rozdzielona na dwie części – jesienną i wiosenną. Najczęściej stosowany jest magnez w formie siarczanu, który jest bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie i szybki może zostać przemieszczony do systemu korzeniowego. Siarczan magnezu wnosi do gleby dwa składniki pokarmowe: 100 kg kizerytu zawiera 15 kg magnezu oraz 20 kg siarki. Oba wymienione składniki są łatwo rozpuszczalne się w wodzie.
Siarka może być również stosowana samodzielne w formie nawozu ALFA Siarka+. Zawiera on oprócz siarki elementarnej także dedykowane bakterie, które przyspieszają i stabilizują proces utleniania siarki. Dzięki temu jej dostępność dla roślin jest szybsza w porównaniu z innymi nawozami zawierającym tylko S elementarną. Aplikacja nawozu rekomendowana jest przed siewem rzepaku ozimego lub wczesną wiosną pogłównie.
Nie można zapomnieć o nawożeniu azotem rzepaku jesienią
W strukturze zasiewów dominują odmiany mieszańcowe, które charakteryzują się szybkim tempem wzrostu jesiennego i dużym przyrostem. Do wykorzystania potencjału genetycznego niezbędne jest zaopatrzenie roślin w wymienione wcześniej składniki pokarmowe, ale także w azot. Wyrównany łan zbudowany z roślin rzepaku o 12 liściach mógł pobrać w okresie jesiennym nawet do 100 kg azotu na hektar.
Należy jednak pamiętać o tym, że zbyt duża dawka N może negatywnie wpłynąć na zimotrwałość uprawy, zwłaszcza przy niezbilansowanym nawożeniu pozostałymi makroelementami.
W kontekście nawożenia rzepaku azotem warto przeczytać artykuł - Jak zatrzymać azot w glebie?.
N-Lock Pro jest bardzo nowoczesną technologią, która działa wielokierunkowo - stabilizuje azot i utrzymuje go przez długi czas w strefie, w której roślina może go dużo lepiej wykorzystać nawet w niskich temperaturach wiosennych. Dodatkowo zwiększa plon średnio o 7%, poprawia parametry i pozwala zoptymalizować wiosenne wyjście z azotem, co przekłada się bezpośrednio na zysk i oszczędności.
Jaki nawóz pod rzepak? Nawozy kompletne
W nawożeniu przed siewnym rzepaku ozimego można z powodzeniem wykorzystać gotowe nawozy, których skład jest odpowiednio zbilansowany pod kątem potrzeb pokarmowych roślin uprawnych. Oznacza to, że zawierają w swoim składzie N, P, K oraz S, której rośliny rzepaku pobierają dużo, bo aż 13 kg na każdą tonę nasion.
Do nawożenia przedsiewnego rzepaku ozimego można wykorzystać jeden z nawozów wieloskładnikowych NPK(S):
- Polifoska Plon+
- Polifoska 6
- Alfa Suprofos 26 NPK (S) 3-12-26 (11)
Strategia nawożenia — jaki nawóz pod rzepak?
Dostępne w ofercie nawozy pozwalają na wybór nawozów wieloskładnikowych o określonym stosunku makroelementów, co umożliwia to ich wygodną aplikację. Przykłady konkretnych nawozów podane zostały wcześniej.
Ponadto w portfolio dostępne są nawozy mineralne pozwalające na swobodne ustalanie dawki poszczególnych składników pokarmowych na podstawie zasobność gleby, pozwala to na większą elastyczność nawożenia i dopasowanie go do potrzeb danego pola:
- ALFA Siarka+
- ALFA PK 15-28
- ALFA Potas
- Korn-Kali
- Sól potasowa
- Polidap
- TrifosGran Premium
- Super Fos Dar
- Amofoska NPK 4-16-18
- Holist Agro PK 15-30
- Holist Agro PK 20-20
Więcej informacji o wymienionych produktach, w tym szczegółowy skład nawozów oraz ich dawkowanie, dostępne jest w opisach poszczególnych nawozów.
Mateusz Gniatkowski
Dział Doradztwa i Rozwoju