Kiedy sadzić ziemniaki?
Dominika Wolna
Ziemniak jest rośliną o wysokiej produktywności plonotwórczej. Z jednego hektara upraw możemy pozyskać nawet ponad 60 ton. Kluczem do maksymalizacji uprawy jest właściwa technologia.
Dotyczy to nie tylko nawożenia i ochrony przed chorobami, zachwaszczeniem i szkodnikami. Dużą rolę w uprawie ziemniaka odgrywa właściwe przygotowanie pola i sadzenie w optymalnym terminie. Kiedy sadzimy ziemniaki, aby zapewnić im optymalne warunki?
Wymagania klimatyczne i glebowe ziemniaka
Plonowanie jest uzależnione od warunków klimatycznych w trakcie okresu wegetacji. Obniżenie plonu powoduje m. in. susza i skrajnie wysokie temperatury w okresie lata. Niesprzyjająca jest także zbyt duża i ciągła ilość opadów w okresie czerwiec-lipiec. Wymagania termiczne ziemniaka różnią się w zależności od fazy rozwojowej. Ciepła wiosna sprzyja szybszym terminom sadzenia i wczesnym wschodom. Od wschodów do kwitnienia ziemniak wymaga ciepłej pogody i równomiernie rozłożonych opadów.
Wymagania wodne ziemniaka zwiększają się dopiero w okresie zawiązywania i intensywnego wzrostu bulw. Choć duża ilość opadów sprzyja wzrostowi plonu, zwiększa również ryzyko porażenia Phytophtora infestans, czyli gatunek grzyba wywołujący zarazę ziemniaka. Optymalna temperatura w trakcie zawiązywania bulw to 15-20 °C. W końcowych fazach wzrostu bulw pogoda powinna być słoneczna, a opady niezbyt intensywne i równomiernie rozłożone. Takie warunki będą sprzyjać gromadzeniu suchej masy w bulwach.
W okresie wiosennym należy pamiętać, że ziemniak jest rośliną bardzo wrażliwą na przymrozki. Nawet niewielki spadek temperatury poniżej zera może powodować zniszczenie części nadziemnych po wschodach, lecz plusem ziemniaka jest szybka ich regeneracja.
Jeśli chodzi o wymagania glebowe, ziemniak toleruje różne warunki — również słabsze gleby. Nie zaleca się uprawy ziemniaka na glebach ciężkich i łatwo ulegających zbrylaniu. Najlepsze dla ziemniaka są gleby gliniasto-piaszczyste i słabogliniaste. Decydując się na uprawę ziemniaka na glebach lekkich, trzeba pamiętać, że łatwo ulegają przesuszeniu. Optymalne w takich warunkach są równomiernie rozłożone opady lub dodatkowe nawodnienie. Umiarkowana wilgotność, ciepła i dobrze napowietrzona gleba to najlepsze środowisko do wzrostu i rozwoju ziemniaka.
Kiedy sadzimy ziemniaki — jak dobrać termin?
Termin sadzenia ziemniaków jest zmienny i zróżnicowany w zależności od regionu. Wyznacznikiem jest temperatura gleby na głębokości ok. 10 cm. Powinna wynosić 5-6 °C.
Należy pamiętać, że zbyt szybki termin sadzenia to nie tylko ryzyko wiosennych przymrozków już po wschodach. To także większe zagrożenie porażenia sadzeniaków rizoktoniozą.
Uprawa roli pod ziemniaki — o czym pamiętać wiosną?
Bardzo ważnym elementem uprawy ziemniaka jest wiosenne przygotowanie gleby. Jego zadaniem jest przede wszystkim ograniczenie strat wody zgromadzonej podczas zimy, przyśpieszenie ogrzewania gleby oraz zniszczenie kiełkujących chwastów. W przypadku mocno zbitej gleby spadek plonu może wynosić nawet do 10 t/ha uprawy.
Zadania wiosennych zabiegów uprawowych:
- przygotowanie spulchnionej warstwy gleby
- wytworzenie warstwy nośnej dla agregatu sadzącego
- rozdrobnienie i pokruszenie brył na glebach zwięzłych
- dokładne wymieszanie i wniesienie do gleby nawozu (dowiedz się więcej o nawożeniu ziemniaka)
Odkamienianie pola przed sadzeniem
Kamienie to jedna z głównych przyczyn uszkodzenia mechanicznego bulw i późniejszego rozwoju ciemnej plamistości pouderzeniowej. Odkamienienie pola jest zatem ważnym elementem przygotowania pod sadzenie ziemniaka.
W wielu przypadkach (np. na frytki i chipsy) ciemna plamistość pouderzeniowa wyklucza plon z przetwórstwa. Kamienie można usunąć maszyną odkamieniającą, która dodatkowo spulchnia warstwę orną do głębokości 35 cm. Należy jednak pamiętać, że zabieg ten wiąże się z dodatkowymi kosztami.
Dominika Wolna
Redakcja Osadkowski.pl