logo
Aby w pełni i bezpiecznie korzystać z portalu Osadkowski.pl, zaktualizuj swoją przeglądarkę
Twoja wersja przeglądarki może niepoprawnie wyświetlać treści portalu Osadkowski.pl i nie daje gwarancji bezpieczeństwa.
Pobierz najnowszą wersję przeglądarki: Google ChromeFirefoxMicrosoft EdgeOpera
Jeśli używasz Safari na urządzeniach Mac, iPhone lub iPad, zaktualizuj system operacyjny swojego urządzenia. Zobacz instrukcję
skip to content
Internetowy sklep rolniczy - Osadkowski.pl Sklep dla rolnikaInternetowy sklep rolniczy - Osadkowski.pl Sklep dla rolnika

BBCH ziemniaka — jak rozpoznawać fazy rozwojowe ziemniaka?

Dominika Wolna

Znajomość skali BBCH pozwala na precyzyjne planowanie zabiegów agrotechnicznych oraz zbiór ziemniaka w optymalnym terminie. Warto wiedzieć, jak rozpoznawać fazy rozwojowe ziemniaka oraz co dzieje się na poszczególnych etapach wzrostu rośliny, aby zapewnić jej optymalne warunki.

BBCH ziemniaka — jak rozpoznawać fazy rozwojowe ziemniaka

Czym jest skala BBCH ziemniaka?

Ziemniak ma zróżnicowane wymagania pod względem dostępności składników odżywczych i wody na poszczególnych etapach wzrostu i rozwoju. Skala BBCH jest powszechnie stosowana w celu określenia faz rozwojowych roślin uprawnych w Polsce.

Fazy rozwojowe ziemniaka — rozwój z bulwy

Fazy rozwojowe w przypadku ziemniaka najczęściej dotyczą rozwoju rośliny z bulw, choć warto wiedzieć, że ziemniak może rozwijać się również z nasion.

  • Skala BBCH ziemniaka

BBCH 00-09: Kiełkowanie

  • Początkowo bulwa jest w stanie spoczynku, następnie zaczyna kiełkować i formować korzenie oraz pędy.
  • Faza kończy się w momencie, kiedy pędy są widoczne ponad powierzchnią gleby
  • W tej fazie można zastosować przedwschodowo środki na chwasty jednoliścienne i dwuliścienne

BBCH 10-19: Rozwój liści

  • Pod koniec fazy powinno być widoczne 9 lub więcej liści
  • Jest to czas na odchwaszczanie powschodowe, aby ograniczyć konkurencję między ziemniakiem a chwastami

BBCH 20-29: Rozwój pędów bocznych na pędzie głównym

  • Pod koniec fazy powinno występować 9 lub więcej pędów bocznych na pędzie głównym
  • Intensywnie przyrasta korzeń, forma haczykowata

BBCH 30-39: Zakrywanie międzyrzędzi

  • Od początku fazy zakrywania międzyrzędzi, należy pamiętać o prawidłowej ochronie przeciwko chorobom, a w szczególności alternariozie i zarazie ziemniaka
  • Pojawiają się pierwsze stolony

BBCH 40-49: Zawiązywanie bulw

  • Zawiązują się bulwy, intensywnie przyrastają, ale nie są jeszcze gotowe do zbioru. Skórka jest delikatna i odchodzi pod wpływem lekkiego nacisku
  • Moment intensywnej ochrony przed szkodnikami, chorobami oraz dokarmiania ziemniaka (dolistnego i stymulacji)
  • Stopniowo skórka twardnieje, aby pod koniec fazy uzyskać odpowiednią twardość i strukturę

BBCH 50-59: Rozwój kwiatostanu

  • Faza rozpoczyna się w momencie pojawienia pierwszych pąków kwiatowych
  • Pełnia tworzenia bulw

BBCH 60-69: Kwitnienie

  • Pąki na pędzie głównym zaczynają się otwierać, faza aż do momentu kwitnienia całej plantacji
  • Kwiaty ziemniaka są najczęściej w kolorze białym. Zależne jest to od odmiany, niektóre mogą mieć inne barwy np. fioletową
  • Intensywny wzrost bulw

BBCH 70-79: Rozwój owoców

  • Zawiązują się owoce ziemniaka — jagody
  • Przyrost masy bulw

BBCH 80-89: Dojrzewanie owoców i nasion

  • Jagody początkowo są zielone, aby stopniowo dojrzewać i przybrać charakterystyczną, pomarańczową barwę
  • Kończenie przyrostu bulw, dojrzewanie skórki

BBCH: 90-99: Starzenie i okres spoczynku

  • Rośliny zaczynają żółknąć i stopniowo zamierają, a bulwy są gotowe do zbioru
  • Bardzo ważnym etapem są zabiegi pozbiorowe, które chronią przed chorobami np. parchem srebrzystym, suchą zgnilizną bulw lub fomozą

Fazy rozwojowe a zapotrzebowanie ziemniaka na wodę

W zależności od fazy rozwojowej występuje zróżnicowane zapotrzebowanie na wodę. Od sadzenia do wschodów nadmiar wody nie jest zalecany, gdyż może przyczyniać się do opóźnionego kiełkowania i rozwoju chorób bakteryjnych oraz grzybowych.

Największe zapotrzebowanie ziemniaka na wodę jest w fazie od kwitnienia do dojrzewania (BBCH 51-91). W tym czasie ziemniak intensywnie tworzy plon.

Rozwój ziemniaka z nasion — czym różni się skala BBCH?

W przypadku rozwoju ziemniaka z nasion różnica dotyczy pierwszej głównej fazy rozwojowej. Po wysianiu suchych nasion (BBCH 00), muszą one przejść etap pęcznienia, pojawienia się korzenia zarodkowego i wzrostu kiełka w kierunku powierzchni ziemi.

Podobnie, jak w przypadku wzrostu z bulwy, liścienie są widoczne na powierzchni w fazie BBCH 09. Pozostałe fazy przebiegają w takiej samej skali jak w przypadku rozwoju ziemniaka z bulw.

W której fazie zbieramy ziemniaka?

Zbiór ziemniaka ma miejsce w ostatniej fazie (BBCH 99), kiedy dochodzi do całkowitego zamierania części nadziemnych. Łodygi bieleją i schną, co oznacza, że roślina zaczyna przechodzić w czas spoczynku. W okresie żółknięcia liści i łodyg jednym z najważniejszych etapów przygotowania do zbioru jest niszczenie łęcin.

Niszczenie łęcin — ważny etap zbioru

Niszczenie łęcin ma za zadanie nie tylko ułatwić zbiór, choć nie da się zaprzeczyć, że proces ten znacznie zwiększa wydajność maszyny. Zniszczenie łęcin we właściwej fazie (BBCH 90-91) przyśpiesza dojrzewanie skórki ziemniaka, co wpływa na właściwości pozbiorcze bulw.

Dominika Wolna

Redakcja Osadkowski.pl

Warto przeczytać