Napięcia związane z relacją cen do kosztów produkcji - rynek zbóż wrzesień 2025
Sylwester Kowalczyk
Wrzesień 2025 r. przyniósł na polski rynek zbóż wyraźne napięcia związane z relacją cen do kosztów produkcji. Choć zbiory w wielu regionach były udane pod względem ilości, to ich sprzedaż odbywa się w warunkach presji cenowej.
Ceny oferowane rolnikom pozostają niskie w zestawieniu z wysokimi kosztami nawozów, środków ochrony roślin, paliwa czy energii. W efekcie coraz częściej pojawiają się głosy, że produkcja zbóż w Polsce staje się nieopłacalna.
Struktura podaży i popytu
- Pszenica – duża podaż krajowa oraz silna konkurencja ze strony zbóż z innych rynków ograniczają możliwości wzrostu cen. Eksport z Polski, choć niewielki, jest realizowany, ale odbywa się w warunkach silnej rywalizacji cenowej.
- Kukurydza – sytuacja jest szczególnie trudna. Ziarno z nowych zbiorów trafia na rynek przy ograniczonym popycie eksportowym. Wielu producentów zgłasza problem z opłacalnością sprzedaży, a część decyduje się na magazynowanie plonów w nadziei na poprawę notowań w kolejnych miesiącach.
- Jęczmień i inne zboża paszowe – tutaj również widoczna jest presja podażowa. Ceny tych zbóż coraz częściej zbliżają się do poziomu kukurydzy, co prowadzi do bezpośredniej konkurencji w sektorze paszowym.
Koszty a rentowność
Największym problemem dla polskich rolników jest rosnąca luka między dochodami ze sprzedaży a kosztami prowadzenia gospodarstwa. Koszty nawożenia i ochrony roślin, które wciąż pozostają wysokie, sprawiają, że nawet przy dobrych plonach opłacalność jest niska.
Rolnicy sygnalizują, że obecna sytuacja utrudnia nie tylko bieżące funkcjonowanie, ale też ogranicza możliwości inwestowania w modernizację gospodarstw.
Reakcja rolników i państwa
Coraz częściej mówi się o konieczności wsparcia sektora – zarówno w formie dopłat, jak i niskooprocentowanych kredytów obrotowych. Dyskusje na temat instrumentów pomocowych wskazują, że rząd szuka sposobów, by zrównoważyć interesy producentów i przetwórców.
Część rolników już zapowiada ograniczenie zasiewów zbóż w kolejnym sezonie na rzecz roślin bardziej dochodowych, np. oleistych czy warzyw. Taka zmiana struktury upraw mogłaby w przyszłości wpłynąć na spadek krajowej podaży zbóż.
Wzrost zainteresowania magazynowaniem plonów wskazuje, że wielu gospodarzy woli poczekać na ewentualne odbicie cen niż sprzedawać ziarno tuż po zbiorach.
Perspektywy na kolejne miesiące
Na najbliższą jesień i zimę kluczowe znaczenie będą miały:
- kierunki eksportu – jeśli Polsce uda się osiągnąć wysoką dynamikę sprzedaży zagranicznej, presja cenowa może nieco się zmniejszyć
- polityka importowa UE – każde zmiany w polityce importowej wpływa również na rynek krajowy
- warunki pogodowe – przebieg jesiennych siewów i zimowania zbóż ozimych zdecyduje o nastrojach producentów w przyszłym sezonie
Podsumowanie
Wrzesień 2025 r. na polskim rynku zbóż charakteryzował się dużą podażą i niskimi cenami, które w wielu przypadkach nie pokrywają kosztów produkcji. To stawia rolników w trudnej sytuacji finansowej, a jednocześnie rodzi pytania o przyszłą strukturę upraw w kraju.
Bez dodatkowego wsparcia i stabilizacji rynku wielu producentów będzie zmuszonych do ograniczenia produkcji.
Sylwester Kowalczyk
Dział Skupu
