Jaka obsada pszenicy ozimej na m² i jak obliczyć normę wysiewu?
Marcin Kaczmarek
Określenie normy wysiewu należy rozpocząć od odpowiedzi na pytanie, jaka obsada pszenicy ozimej na 1m2? To właśnie liczba ziarniaków na jednostce powierzchni powinna być parametrem wyjściowym do obliczenia ilości materiału siewnego potrzebnego do obsiania 1 hektara.

Liczba kłosów ma 1 m2 w wyrównanym łanie i o dobrej strukturze powinna kształtować się średnio od 550 do 750 sztuk. Czym należy kierować się, ustalając obsadę roślin na metrze kwadratowym? Zachęcamy do zapoznania się z poradami naszych ekspertów.
Struktura łanu
Pszenica ozima ma umiarkowany potencjał do krzewienia. Rośliny na plantacjach wysianych w optymalnym terminie dla danego regionu mają zwykle od 2 do 3 rozkrzewień.
Pozwala to przy zachowaniu odpowiedniej agrotechniki na uzyskanie obsady kłosów na 1m2 na poziomie 550-750 sztuk. Takie zagęszczenia łanu umożliwia optymalne wykorzystanie zasobów stanowiska i osiągnięcie zadowalających plonów.
Dobór odmian, a obsada
Odmiany różnią się od siebie krzewistością, czyli zdolnością do wytwarzania rozkrzewień produkcyjnych. W związku z tym rekomendowana obsada roślin dla optymalnego terminu siewu jest inna.
W przypadku tzw. odmian pojedynczego kłosa liczba rozkrzewień jest mniejsza, dlatego mogą być wysiewane w wyższej obsadzie ziaren od 300 do 320 sztuk na 1m2. Natomiast odmiany pszenicy ozimej o dużym genetycznym potencjale krzewienia, mogą być wysiewane w niższej obsadzie, która kształtuje się na poziomie 280-300 sztuk.
Odmiany w typie kompensacyjnych mają dużą elastyczność w kształtowaniu elementów struktury plonu, np. niższą obsadę kłosów mogą rekompensować większą liczbą ziaren w kłosie lub masą tysiąca ziaren. Wybór tego typu odmian pozwala na uzyskanie wysokich plonów, nawet przy pewnych niedociągnięciach związanych z ustaleniem obsady roślin.
Termin siewu pszenicy ozimej
Jednym z czynników wpływających na liczbę rozkrzewień jest długość wegetacji jesiennej, która w ostatnich latach jest coraz dłuższa. Pszenica ozima od wschodów do początku krzewienia potrzebuje sumy temperatur efektywnych wynoszącej 120 °C, przy progu termicznym 3 °C.
Zbyt długi okres od wschodów do spoczynku zimowego może skutkować nadmiernym rozkrzewieniem, które będzie zredukowane w wyniku deficytu wody lub niewystarczającego odżywienie roślin.
Dlatego też w przypadku wczesnych siewów (wyprzedzających optymalny termin siewu dla danego regionu), zalecane jest obniżenie obsady ziaren o 10-15%. Pozwoli to uniknąć nadmiernego zagęszczenia łanu jesienią i wiosną oraz związanych z tym konsekwencji.
Jaka obsada pszenicy ozimej na m² przy opóźnionym siewie?
Pszenica ozima spośród wszystkich zbóż ozimych najbardziej toleruje opóźnienie siewu. Dlatego też w praktyce rolniczej jest on znacznie opóźniany. Skutkuje to skróceniem wegetacji jesiennej, a tym samym fazy krzewienia.
W niektórych przypadkach nawet brakiem krzewienia jesiennego i tylko krzewieniem wiosennym. Jest ono mniej efektywne niż jesienne. W związku z tym, w celu uzyskania zaplanowanej i optymalnej obsady kłosów niezbędne jest zwiększenie planowanej obsady ziaren na 1m2.
Zalecany jest wzrost obsady roślin od 10 do nawet 30 %. Górna granica dotyczy bardzo późnych siewów – rośliny wchodzą w okres spoczynku zimowego w fazie 1-2 liści.
Na naszym blogu znajdziesz równie artykuł Dominiki Wolnej — Pszenica na późny siew — jaki jest najlepszy termin siewu pszenicy ozimej?
Optymalnie dobrana gęstość siewu jest ważna
Zbyt rzadki wczesny lub terminowy siew powoduje, że rośliny wytwarzają dużą liczbę rozkrzewień. Nie przekłada się to na produktywność, ponieważ każde kolejne źdźbło ma mniejszą produktywność. Dodatkowo część z nich zostanie zredukowana wiosną ze względu na niewystarczającą ilość zasobów stanowiska.
Problem rzadkiego siewu występuje sporadycznie, dużo częściej problemem jest zbyt gęsty siew. Łan o dużej gęstości jest bardziej narażony na silną presję chorób (większa wilgotność, gorsze przewietrzanie) i dodatkowo jest bardziej podatny na wyleganie.
Przed siewem odmiany warto zwrócić uwagę na rekomendację hodowcy związaną z obsadą ziarniaków. Nie należy jej zaniżać ani zawyżać, ponieważ może to przynieść negatywne efekty w postaci niewłaściwej struktury łanu i spadku plonu. Znając takie parametry jak obsadę roślin (OB), masa tysiąca ziaren (MTZ) oraz zdolność kiełkowania (ZK), można obliczyć normę wysiewu:
NW = (OBxMTZ) / ZK
Jak sprawdzić rzeczywistą obsadę zbóż wiosną?
Marcin Kaczmarek
Dział Doradztwa i Rozwoju