plon cukru
Najważniejszymi cechami użytkowymi buraka cukrowego są: plon korzeni, zawartość sacharozy w korzeniach, wydajność wykrystalizowanej sacharozy (%) i technologiczny plon cukru, który jest wypadkową trzech poprzednich cech. Najwięcej cukru jest gromadzone w środkowej części korzeni, które - prawidłowo wykształcone - powinny być klinowate.
Buraki cukrowe odgrywają bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu gospodarstwa rolnego, ponieważ produkty uboczne pozyskiwane z pola (liście) oraz z cukrowni (wysłodki) stanowią źródło paszy dla przeżuwaczy. Dodatkowo liście coraz częściej traktuje się jako nawóz organiczny. Buraki są też wykorzystywane jako przedplon dla roślin zbożowych.
Burak cukrowy odznacza się sporymi potrzebami wodnymi, ponieważ tworzy dużą masę plonu, a powierzchnia jego liści jest najbardziej rozwinięta spośród wszystkich gatunków roślin uprawnych. Jego wydajność jest uzależniona od zaopatrzenia w wodę. Jeżeli roczna suma opadów wynosi 600-700 mm i jest dobrze rozłożona w całym okresie wegetacji, to możliwe jest uzyskanie wysokich plonów korzeni. Należy jednak pamiętać o właściwej uprawie roli, aby roślina mogła oszczędnie gospodarować wodą.
Najintensywniejszy przyrost plonu korzeni i cukru przypada w czerwcu, lipcu oraz sierpniu, zatem wtedy, kiedy mamy największe problemy z niedoborami wody. Jeżeli w tym okresie rośliny zostaną niewystarczająco w nią zaopatrzone, może przyczynić się to do uzyskania niższych plonów korzeni.
Burak cukrowy nie jest rośliną wymagającą wysokich temperatur (najkorzystniejszą średnią temperaturą dobową jest 12-16°C), jest jednak wrażliwy na rozkład i wahania temperatur w ciągu doby. W pierwszych dniach po wschodach jest najbardziej wrażliwy na niskie temperatury, a przymrozki do -3°C mogą być dla niego szkodliwe. W zależności od odmiany jego reakcja na zróżnicowaną temperaturę podczas wschodów jest inna.
Tabela: Plon korzeni i plon cukru buraka cukrowego Gardenia, Cukrownia Świdnica, 2017 r.
Kombinacje | Średnia waga korzeni (g) |
Plon (t/ha) |
Zawartość cukru (%) |
Plon cukru (t/ha) |
Plon cukru różnica (t/ha) |
KONTROLA I standardowa uprawa |
513,0 | 61,6 | 16,08 | 9,9 | -4,2 |
KONTROLA I standardowa uprawa |
626,0 | 64,7 | 16,91 | 10,9 | -3,2 |
NANO-GRO oprysk |
744,0 | 80,6 | 17,49 | 14,1 | 0 |
Pierwszym momentem krytycznym w uprawie buraka są bez wątpienia wschody. Temperatura gleby powinna mieć w tym okresie ok. 6-8°C, a jej spadek po wschodach bądź przymrozki mogą mocno zaszkodzić plantacji i powodować wypadnięcia roślin. Dodatkowo ich wigor we wczesnych fazach rozwojowych może zaburzyć intensywna ochrona herbicydowa. W tym okresie dynamiczne budowanie systemu korzeniowego dzięki dobremu odżywieniu roślin może zwiększyć ich tolerancję na niekorzystne warunki pogodowe i czynniki chemiczne oraz podnieść zdolność regeneracji młodych organów asymilacyjnych. Zastosowanie w uprawie stymulatora wzrostu i induktora odporności NANO-GRO® wpływa na szybki i równomierny wzrost systemu korzeniowego. Pozwala to na doskonałe pobieranie składników pokarmowych i wody nawet w warunkach ich deficytu, przez co następuje prawidłowe odżywianie roślin oraz zwiększa się ich odporność. NANO-GRO® to produkt unikatowy na rynku, którego działanie odbywa się na poziomie komórki rośliny.
Preparat zaraz po aplikacji wnika do komórek rośliny, powodując natychmiastową reakcję polegającą na uruchomieniu wewnątrzkomórkowego potencjału plonotwórczego: wytworzeniu naturalnych hormonów wzrostu, wzmocnieniu ścian i błon komórkowych, zagęszczeniu soku komórkowego, zaopatrzeniu komórek w składniki pokarmowe, wytworzeniu chlorofilu oraz aktywacji procesów wzrostowych i rozwojowych rośliny. Dostarczenie substancji o działaniu biostymulującym w jak najwcześniejszej fazie rozwojowej (zaraz po wschodach, już przy pierwszym liściu właściwym) powoduje, że rośliny mają zdecydowanie lepszy wigor, lepiej znoszą niekorzystny wpływ niskich temperatur oraz środków ochrony roślin. W uprawie buraków cukrowych jest to kluczowe dla uzyskania wysokich plonów korzeni oraz cukru. Rośliny poddane działaniu NANO-GRO® są silniejsze, zdrowsze oraz bardziej odporne na wszelkiego rodzaju stresy występujące w czasie całego okresu wegetacyjnego.
NANO-GRO ® zwiększa odporność rośliny na stres oraz powoduje szybką regenerację roślin nawet po tak niekorzystnych zjawiskach, jak: grad, nagłe zmiany temperatur, mróz, zahamowanie wzrostu i uszkodzenie roślin po zastosowaniu herbicydów lub pestycydów.
NANO-GRO® korzystnie wpływa również na wzrost plonu i parametry jakościowe korzeni buraka cukrowego (podnosi technologiczny plon cukru).
Dodatkowo zastosowanie NANO-GRO® z innymi preparatami, takimi jak fungicydy lub nawozy dolistne, powoduje lepsze wchłanianie tych substancji i wzmacnia ich właściwości.
W roku 2017 w Cukrowni Świdnica firma Osadkowski-Cebulski przeprowadziła doświadczenia nad wpływem opryskiwania buraków cukrowych stymulatorem
NANO-GRO®, uzyskując bardzo dobre wyniki. Próby przeprowadzono w gospodarstwie rolnym pana Mirosława Patera na odmianie Gardenia. Okazało się, że przy jednokrotnym oprysku preparatem wzrósł nie tylko plon korzeni, ale jednocześnie polaryzacja, zatem synergiczne działanie spowodowało wzrost plonu cukru
o 3,2-4,2 t z ha, co daje niewiarygodne 30-40%.
Wcześniejsze doświadczenia polowe z regionów Opolszczyzny, Dolnego Śląska oraz Warmii i Mazur potwierdzają pozytywny wpływ oprysku naturalnie działającym stymulatorem NANO-GRO® na plon cukru. Dodam tylko, że koszt oprysku NANO-GRO®
lub NANO-GRO® AQUA kształtuje się na poziomie około 60 zł na hektar.
dr Anna Magdalena
Ambroszczyk
Uniwersytet Rolniczy Kraków