Jaki jest termin siewu żyta ozimego?
Dominika Wolna
Żyto ozime uchodzi za gatunek bardzo dobrze przystosowany do uprawy w warunkach glebowo-klimatycznych Polski. Można wysiewać odmiany populacyjne lub mieszańcowe, które mają znacznie wyższy potencjał plonowania od odmian liniowych.

Wymagają jednak intensywniejszej agrotechniki, dlatego warto o tym pamiętać, decydując się na ten typ odmian. Jednym z czynników determinujących plon jest termin siewu żyta. W przygotowanym materiale można znaleźć wytyczne związane m.in. z agrotechnicznym terminem siewu, obsadą roślin oraz głębokością siewu.
Kiedy przypada optymalny termin siewu żyta?
Agrotechniczne terminy siewu żyta ozimego zostały opracowane przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB w Puławach na podstawie warunków klimatycznych i optymalnej długości wegetacji jesiennej:
- 5-15 września – północny wschód Polski
- 10-25 września – wschód kraju
- 20-30 września – zachodnia i południowo-zachodnia część Polski
- 20 września-5 października – region północno-zachodni (Pomorze Zachodnie)
Powyższe terminy dotyczą odmian populacyjnych, w przypadku siewu odmian mieszańcowych rekomendowany jest ich wcześniejszy o 3-5 dni wysiew.
Trudna decyzja o wyborze terminu siewu żyta
Ostatnie lata przynoszą ekstrema pogodowe m.in. wysokie temperatury jesienią oraz w okresie zimowym. Efektem jest brak typowego spoczynku zimowego roślin ozimych.
Skłania to do zweryfikowania optymalnego terminu siewu wskazanego przez IUNG w Puławach i jego opóźnienie o kilka, a nawet kilkanaście dni, dlatego też podane wyżej terminy są pewnym punktem odniesienia.
Na co zwrócić uwagę przy siewie zbóż jesienią
Osiągnięcie przynajmniej pełni krzewienia jesienią
Żyto ozime wymaga od 45 do 60 dni wegetacji jesiennej. W tym okresie powinno osiągnąć przynajmniej fazę pełni krzewieni i wytworzyć do 5 źdźbeł. Żyto może krzewić się również wiosną, jednak wytworzone pędy są słabsze (piętrowość łanu) i mogą zostać szybko zredukowane.
Jeżeli to się nie stanie kłosy na nich są mniejsze – niższa liczba ziarniaków i ich masa. Jesienią rośliny wytwarzają też głęboko sięgający system korzeniowy, który pozwala im na wysoką odporność na deficyt wody wiosną.
Zbyt długi okres wegetacji jesiennej może powodować nadmierny rozwój biomasy nadziemnej. Wówczas plantacje są narażone na infekcje grzybami chorobotwórczymi. Na roślinach pojawiają się symptomy chorób liści, podstawy źdźbła oraz pleśni śniegowej, jeżeli wystąpią warunki sprzyjające do wystąpienia tej choroby.
Jaką zaplanować obsadę żyta?
Liczba roślin na metrze kwadratowym jest zróżnicowana w zależności od typu odmiany oraz terminu siewu. W przypadku odmian mieszańcowych rekomendowana jest niższa obsada roślin niż dla odmian populacyjnych.
Poniższa tabela przedstawia orientacyjną normę wysiewu, którą należy zweryfikować na podstawie informacji zawartych w opisie odmiany.
Termin siewu | Odmiany mieszańcowe | Odmiany populacyjne |
---|---|---|
wczesny | 140-170 szt./m2 | 180-210 szt./m2 |
optymalny | 170-220 szt./m2 | 200-250 szt./m2 |
opóźniony | 220-250 szt./m2 | 250-300 szt./m2 |
Jak głęboko siać żyto ozime?
Żyto ozime powinno być wysiewane płytko – na głębokość 2-3 cm. Jeżeli pozwala na to uwilgotnienie i dobre doprawienie gleby oraz park maszynowy, ziarniaki mogą być umieszczane płycej np. na głębokość 1,5 cm.
Pozwoli to wytworzyć węzeł krzewienia bezpośrednio pod cienką warstwą gleby. Dzięki temu rośliny będą mogły lepiej wykorzystać potencjał do budowy systemu korzeniowego oraz pędów produkcyjnych.
Wytyczne przygotowane przez IUNG w Puławach są pewnego rodzaju rekomendacją. Termin siewu oraz obsadę roślin należy każdorazowo dostosować do aktualnych warunków, np. brak wilgoci w glebie jest sygnałem do przesunięcia terminu siewu.
Jak przygotować stanowisko do siewu żyta? Sprawdź na naszym blogu: Nawożenie żyta hybrydowego – optymalna strategia krok po kroku
Jakie odmiana wybrać do siewu?
Doradcy Osadkowski polecają odmiany żyta hybrydowego:
Szukasz odmiany populacyjnej? Wybierz Dańkowski Kanter z hodowli Danko.

Dominika Wolna
Dział Komunikacji i Promocji