Żyto hybrydowe ozime – dlaczego wybrać F1?

Odmiany mieszańcowe F1, które powstały w wyniku zjawiska heterozji mieszańców (podobnie jak kukurydza, czy rzepak mieszańcowy) mają wiele przydatnych cech użytkowych. Jest nią niewątpliwie wysoki potencjał plonowania, który może zostać zrealizowany w warunkach polowych.

Między innymi dzięki dużej zdolności adaptacji do warunków uprawy: gorszego stanowiska oraz występującej okresowo suszy. Warto również wspomnieć o dobrym profilu zdrowotności żyta hybrydowego oraz większej odporności na wyleganie od form populacyjnych.

Ziarno odmian hybrydowych ma wyższą liczbę opadania (przydatna cecha, jeżeli plon przeznaczony jest na przemiał) oraz mniej substancji antyżywieniowych.

Z racji tego, że odmiany hybrydowe żyta ozimego mają większą zdolność krzewienia, wymagają mniejszej normy wysiewu niż odmiany populacyjne. W przypadku żyta hybrydowego podawana jest ilość ziarniaków na 1m².

W optymalnym terminie siewu w zależności od odmiany, wynosi zwykle od 170 do 220 sztuk, natomiast dla żyta populacyjnego 200-250 sztuk. W przeliczeniu na kilogramy żyto hybrydowe wysiewane jest w ilości od 50 do 90 kg/ha w zależności od masy tysiąca ziaren (MTZ) i zdolności kiełkowania.

Żyto hybrydowe w jednostkach siewnych

Odmiany hybrydowe dostępne są w standaryzowanych opakowaniach – jednostkach siewnych, których zwykle wysiewa się 2 sztuki na hektar. Wysiew 2 jednostek żyta hybrydowego pozwala na dobrych stanowiskach osiągnięcie obsady kłosów na poziomie 500-630 sztuk, natomiast na gorszych od 500 do 520 sztuk.

Taka obsada jest optymalna, dlatego nie należy zmieniać normy wysiewu żyta, jeżeli nie ma ku temu przesłanek związanych z terminem siewu. W przypadku siewu wcześniejszego rekomendowane jest obniżenie normy wysiewu o 10%, natomiast w siewach opóźnionych względem optymalnego terminu siewu, zaleca się ją zwiększyć o 10%.

Żyto hybrydowe ozime, aby wykorzystać swój genetyczny potencjał plonowania jesienią powinno zakończyć krzewienie. Do tego potrzebuje od 45 do 55 dni wegetacji jesienią. Termin siewu powinien zapewnić ten czas. Zbyt długi okres wegetacji jesiennej prowadzi do nadmiernego przyrostu biomasy nadziemnej – zwiększa się ryzyko porażenia przez choroby, a nawet rozpoczęcia strzelania w źdźbło.

Agrotechniczny termin siewu żyta populacyjnego w Polsce w zależności od regionu kraju przypada od 5 września do 15 października (więcej o terminie siewu można przeczytać tutaj). Zaleca się, żeby termin siewu żyta hybrydowego nieznacznie (3-5 dni) wyprzedzał siew odmian populacyjnych w danym regionie uprawy.

Jak głęboko siać żyto?

Siew żyta hybrydowego nie powinien być przeprowadzony zbyt głęboko, optymalnie, żeby ziarniaki znalazły się na głębokości od 2 do 3 centymetrów. Z racji stosunkowo płytkiego siewu, ważne jest odpowiednie doprawienie gleby oraz równomierne przykrycie nasion.

Pozwoli to uzyskać równomierne wschody oraz uniknąć problemów podczas wykonywania zabiegu regulacji zachwaszczenia.

Podstawowym argumentem jest wyższe plonowanie w porównaniu do odmian populacyjnych, nawet o ponad 30%. Pozwala to na zwiększenie efektywności ekonomicznej upraw.

Uzyskanie wysokich plonów możliwe jest na słabszych glebach oraz przy mniejszej intensywności agrotechniki niż np. pszenicy ozimej.