Zwalczanie szkodników - co na skrzypionkę w pszenicy?

W Polsce w zbożach ozimych szkody powodują dwa gatunki różniące się nieco wyglądem:

• skrzypionka zbożowa (Oulema melanopus) występuje na polach uprawnych zdecydowanie częściej niż skrzypionka błękitek. Chrząszcze osiągają około 5 mm, pokrywy skrzydeł są zielonkawe lub niebieskawe i mają metaliczny połysk, natomiast przedplecze i nogi są ceglasto czerwone
• skrzypionka błękitek (Oulema gallaeciana) długość ciała chrząszcza nie przekracza 4 mm i jest on krótszy od drugiego gatunku: skrzypionki zbożowej. Chrząszcz ma czarne przedplecze i ciemnogranatowe pokrywy skrzydeł

Oba gatunki wyglądają bardzo charakterystycznie i trudno jej pomylić z innymi szkodnikami występującymi w uprawie pszenicy ozimej. W większości etykiet stosowania środków owadobójczych oba gatunki określane są wspólną nazwą - skrzypionki.

Zimuje forma dorosła chrząszcz (imago). Samice po kopulacji składają jaja najczęściej na spodniej stronie blaszki liściowej dolnych liści. Po około 14 dniach wylęgają się z nich larwy, które przemieszczają się na liść flagowy i podflagowy.

Warto wspomnieć, że chrząszcze również mogą uszkadzać rośliny uprawne. Jednak szkody przez nie powodowane nie mają większego wpływ na kondycję roślin i nie obniżają poziomu plonowania.

Zdecydowanie większym zagrożeniem dla plantacji pszenicy ozimej są larwy skrzypionek, które aktywnie żerują i mogą prowadzić do znacznego zniszczenia blaszki liściowej.

Objawy żerowania larw

Larwy wygryzają charakterystyczne pasma wzdłuż nerwów liściowych — jasne, podłużne przebarwienia na tle zielonego liścia. Białe miejsca to dolna skórka, ponieważ miękisz odpowiedzialny za fotosyntezę został zjedzony przez larwy.

W przypadku skrzypionek zwalcza się żerujące larwy. Próg ekonomicznej szkodliwości również dotyczy tej formy rozwojowej. Zgodnie z zasadami Integrowanej Ochrony Roślin zwalczani szkodników należy rozpocząć po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości, który wynosi 1 larwa na 1 źdźbło.

Z racji tego, że larwy rozpoczynają żer od dolnych liści, rozpoczynając monitoring, warto sprawdzić ich obecność na najstarszych liściach.

Pierwszym wyborem do zwalczania larw są insektycydy z grupy pyretroidów. Działają one na roślinie powierzchniowo a na szkodniki kontaktowo i żołądkowe. Ich działanie co prawda jest krótkotrwałe, ale umożliwia szybkie "strącenie" szkodnika.

Do zwalczania skrzypionki w pszenicy ozimej zarejestrowane są środki owadobójcze zawierające substancje czynne z tej grupy jak:

• lambda-cyhalotryna
• deltametryna
• cypermetryna
• gamma-cyhalotryna

Odpowiadając na pytanie - co na skrzypionkę w pszenicy?

Wśród środków ochrony roślin zawierających wspomniane wcześniej substancje możemy znaleźć środki takie jak:

• TopGun 050 CS
• Karate Zeon
• Decis Mega 50 EW

Nie tylko pyretroidy na skrzypionkę w pszenicy

Do zwalczania szkodnika można wykorzystać środki ochrony roślin zawierającej również substancje czynne o działaniu systemicznym. Umożliwiają one dłuższą ochronę owadobójczą. Do tego celu można wykorzystać acetamipryd lub produkt Sivanto Energy, które oprócz systemicznego flupyradifuron zawiera także deltametrynę.

Presja ze strony skrzypionki jest bardzo zróżnicowana pomiędzy latami. W niektórych latach niezbędne jest wykonanie więcej niż jednego zabiegu owodobójczego.