logo
Aby w pełni i bezpiecznie korzystać z portalu Osadkowski.pl, zaktualizuj swoją przeglądarkę
Twoja wersja przeglądarki może niepoprawnie wyświetlać treści portalu Osadkowski.pl i nie daje gwarancji bezpieczeństwa.
Pobierz najnowszą wersję przeglądarki: Google ChromeFirefoxMicrosoft EdgeOpera
Jeśli używasz Safari na urządzeniach Mac, iPhone lub iPad, zaktualizuj system operacyjny swojego urządzenia. Zobacz instrukcję
skip to content

Wsparcie doradców

+48 71 691 11 00bok@osadkowski.pl

Bakteryjna plamistość liści warzyw – co ją wywołuje i jak chronić warzywa przed infekcją?

Dominika Wolna

Choroby bakteryjne stanowią ogromne zagrożenie w uprawie warzyw. Prowadzą do obniżenia plonu i pogorszenia jakości warzyw. Szybkie diagnozowanie i ochrona we właściwym terminie to podstawa. Bakteriozy w poszczególnych gatunkach warzyw są wywoływane przez różne bakterie. Oprócz prawidłowej agrotechniki i ochrony chemicznej warto pamiętać o roli preparatów, zawierających miedź systemiczną w profilaktyce chorób bakteryjnych.

Bakteryjna plamistość liści warzyw

Bakteryjna cętkowatość na pomidorze i papryce

Bakteria wywołująca cętkowatość psiankowatych należy zwykle do rodzaju Pseudomonas dokładniej Pseudomonas syringae.

Do charakterystycznych objawów bakteryjnej cętkowatości liści pomidora i papryki należą:

  • ciemnobrunatne drobne plamy pojawiające się na zawiązkach lub samych dojrzałych owocach
  • nekrotyczne plamy z żółtą obwódką na liściach, które mogą prowadzić do ich zamierania
  • plamy pojawiające się na szypułkach i działkach kielicha
  • plamy pokazujące się na pędach roślin

Choroby bakteryjne potrzebują odpowiednich warunków do rozwoju. Szczególnie preferują wysoką wilgotność powietrza oraz temperaturę w granicach 20-24 °C. Rośliny porażane są w okresie intensywnego wzrostu wegetatywnego oraz na etapie wykształcania i wybarwiania owoców.

Bakteryjna cętkowatość zagraża również w początkowej fazie wzrostu, już na etapie produkcji rozsady (przez zakażone nasiona). Patogen ten zimuje w resztkach roślinnych.

  • Choroby bakteryjne pomidora
    Choroby bakteryjne pomidora | fot. A. Śliz
  • Bakteryjna cętkowatość na pomidorze
    Bakteryjna cętkowatość na pomidorze | fot. A. Śliz

Bakteryjna kanciasta plamistość ogórka

W tym przypadku także bakterią odpowiedzialną za kanciastą plamistość jest Pseudomonas syringae. Objawia się ona przede wszystkim na liściach.

Charakterystyczne dla jej występowania są jasnozielone, kanciaste plamki. W późniejszych etapach pojawiają się również dziury z białawą obwódką w miejscach nekroz. Pogoda, która sprzyja pojawieniu się (a w późniejszych etapach rozprzestrzenianiu) patogenu to obfite opady deszczu oraz wysoka wilgotność powietrza, a także odpowiednio wysoka temperatura: 25-27 °C.

  • Bakteryjna kanciasta plamistość ogórka
    Bakteryjna kanciasta plamistość ogórka | fot. A. Śliz

Bakteryjna plamistość liści marchwi

Plamistość liści wywoływana jest przez Xanthomonas campestris pv. carotae. Atakuje w szczególności nać, na której brzegach powstają plamy w kolorze brunatnym, z żółtą obwódką o nieregularnym kształcie.

Plamy powoli zaczynają zajmować coraz to większą powierzchnię, a następnie stopniowo zasychają, tworząc trwałe nekrozy.

Bakterioza cebuli — czym objawia się choroba?

Bakterioza w cebuli wywoływana jest przez:

  • Burkholderia cepacia
  • B. gladioli pv. alliicola
  • B. gladioli pv. gladioli
  • Erwinia carotovora

Charakterystycznym objawem pojawienia się choroby będzie zmiana koloru jednego lub dwóch szczypiorów na jasnobrązowy. U podstawy szczypioru zaczyna rozwijać się wodnista zgnilizna, która później przechodzi na szyjkę.

Bakterie te kolonizują przede wszystkim łuski okrywowe. Łuski po porażeniu stają się oślizgłe, a z czasem gniją i zmieniają kolor na jasnożółty lub jasnobrązowy.

Choroba rozwija się najszybciej w warunkach wysokiej wilgotności (po obfitych deszczach) i wysokiej temperaturze powietrza (gwałtownie postępuje przy temperaturze powyżej 30 °C).

Bakteriozy w roślinach kapustnych

W uprawie roślin kapustnych bakteriozy są wywoływane przez dwa rodzaje bakterii:

  • Pseudomonas (zgnilizny bakteryjne) - mikroorganizmy te atakują róże, ale także liście kapust głowiastych, które to stykają się z glebą
  • Xantomonas- bakterie szczególnie groźne dla kalafiora i kapust wczesnych oraz średnio wczesnych

Obydwie te bakterie atakują przy utrzymującej się dużej wilgotności powietrza lub po obfitych i długotrwałych opadach deszczu. Utrzymująca się na roślinach woda jest idealnym środowiskiem do rozwinięcia się lub postępowania choroby.

Charakterystycznym objawem choroby będzie pojawienie się ciemnej obwódki w łodydze – widocznej po ścięciu główki.

Również na liściach można zaobserwować typowe zmiany spowodowane pojawieniem się bakterii. W tym przypadku będą to ciemne punkty zlokalizowane na nerwie głównym i widoczne po poprzecznym jego przekrojeniu.

  • Pseudomonas atakujące liście kapusty
    Pseudomonas atakujące liście kapusty | fot. A. Śliz
  • Bakteryjna plamistość kapusty
    Bakteryjna plamistość kapusty | fot. A. Śliz
  • Bakteryjna plamistość kapusty
    Bakteryjna plamistość kapusty | fot. A. Śliz

Jaka ochrona przeciwko bakteriozie warzyw?

Walka z chorobami bakteryjnymi zdecydowanie nie należy do najłatwiejszych. Ograniczenie ich występowania jest jednak jak najbardziej możliwe.

W pierwszej kolejności należy przestrzegać standardowej praktyki związanej z zachowaniem odpowiedniego zmianowania. Również bardzo istotna jest dbałość o czystość narzędzi. Ważne jest również skuteczne kontrolowanie zachwaszczenia na polu.

W ograniczeniu ryzyka plamistości liści dużą rolę odgrywają preparaty wspomagające walkę roślin z patogenami. Jeszcze do niedawna najczęściej stosowane były preparaty oparte na tlenochlorku miedzi. Ze względu na typowo kontaktowe działanie, nie zawsze się one sprawdzały, dlatego o wiele lepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie miedzi o działaniu systemicznych np. IonBlue.

Unikalna formuła preparatu jest połączeniem miedzi i siarki, które pozytywnie wpływają na zdrowotność roślin. Jest to bezpieczny sposób na ochronę nawet w trakcie kwitnienia, kiedy rośliny są szczególnie podatne na infekcje bakteryjne.

Dodatkową zaletą IonBlue jest niskie pH oraz możliwość łączenia z fungicydami czy insektycydami, co pozwala m.in. na zmniejszenie ilości przejazdów, a tym samym niższe koszty uprawy.

Zalecenia dla IonBlue

Najważniejsza zasada to „zapobiegać”. W praktyce zalecamy stosowanie IonBlue od początku intensywnego wzrostu roślin.

Preparat może byś stosowany jako dodatek do nawożenia nalistnego lub ochrony fungicydowej. Takie stosowanie preparatu pozwala na podniesienie naturalnej odporności roślin. W sytuacji awaryjnej, kiedy presja bakterii jest bardzo duża powinniśmy wykonać 2-3 zabiegi, w krótkich odstępach czasu 4-5 dni.

Dawkowanie:

0,5 l/ha 1,0-1,5 l/ha*

Wyższą dawkę stosujemy w przypadku wystąpienia dużej presji.

Dominika Wolna

Redakcja Osadkowski.pl