AgroSulCa a żyzność gleby

agrosulca male

agrosulca male

Żyzność gleby to pojęcie rolnicze, które oznacza zdolność gleby do dostarczenia uprawianej roślinie powietrza, wody i składników pokarmowych w ilości, proporcjach oraz formach niezbędnych do realizacji jej potencjału plonotwórczego.

Dla takiej definicji żyzności na plan pierwszy wysuwają się właściwości fizyczne gleby decydujące o jej zasobach powietrznych i wodnych, z których roślina korzysta w okresie wegetacji i jest od nich zależna w latach suchych. Zasoby wodne gleb uprawnych w Polsce są małe, gdyż dominują gleby bardzo lekkie i lekkie, które w warstwie do 1 m akumulują 110–210 mm wody. Mają one także mały glebowy kompleks sorpcyjny (GKS), gdyż są ubogie w cząstki ilaste i próchnicę. Czy te zasoby można zwiększyć? Tak – głównie poprzez wzrost ilości próchnicy. Proces ten polega na systematycznym wprowadzaniu do gleby nawozów naturalnych i organicznych, co w świetle wymagań ekonomicznych nie jest łatwe, gdyż w strukturze zasiewów dominują zboża. Wskazane jest jednocześnie dostarczanie do gleby wapnia, a także siarki. Ten drugi pierwiastek jest niezbędny do zapewnienia w niej dużej aktywności mikroorganizmów rozkładających resztki roślinne, słomę czy też nawozy naturalne.
Struktura gleby odgrywa dużą rolę w produkcji roślinnej, gdyż nie tylko kształtuje warunki wzrostu systemu korzeniowego, lecz decyduje także o zagospodarowaniu wody opadowej. Przedstawione na fot. 1 wyżłobienie erozyjne powstało z powodu złej struktury gleby, która spowodowała, że woda spływa po tym niewielkim stoku, a nie wsiąka w głąb, uzupełniając jej zapasy. Jak wykazały badania naukowe, zastosowanie kilku t/ha siarczanu wapnia zwiększa 2-, 3-krotnie szybkość wsiąkania wody opadowej w glebę. Lepsza infiltracja wody to mniejsze straty próchnicy, a także takich składników jak fosfor. W glebach lekkich wapń zawarty w AgroSulCe odgrywa niezwykle ważną rolę, gdyż łączy ze sobą elementarne cząstki koloidalne (ilaste i próchniczne).

Wysycenie glebowego kompleksu sorpcyjnego wapniem a produktywność gleb uprawnych

Kationy zasadoweWapńPoziom reakcji roślin uprawnych
< 45< 35zbyt niski dla większości roślin
45–6535–55umiarkowany dla roślin tolerancyjnych na zakwaszenie (żyto, owies, ziemniaki)
65–8555–70optymalny dla roślin tolerujących niewielkie zakwaszenie (trawy pastewne, pszenżyto, kukurydza)
> 85> 70optymalny dla roślin nietolerujących zakwaszenia (rzepak, buraki cukrowe, pszenica)

Grzebisz (2009)

W glebach ciężkich, zbitych wapń rozluźnia wiązania między cząstkami ilastymi, co prowadzi do uruchomienia procesów strukturotwórczych, a jednocześnie zmniejsza ryzyko zbrylania się.

Budowa struktury gleby

W Polsce dominują gleby ubogie w wapń (Ca), zatem zastosowanie dużej ilości AgroSulki – nawozu zawierającego ten składnik – zawsze działa korzystnie. Wskazane jest wprowadzenie tego nawozu w systemach bezorkowych, w których, jak wykazały badania naukowe (USA), przyspiesza się tworzenie struktury agregatowej. W warunkach dużego zagęszczenia czy też obecności podeszwy zastosowanie dawek melioracyjnych siarczanu wapnia prowadzi do poprawienia struktury gleby. Zabiegi te są bardzo ważne, zwłaszcza gdy uprawia się rośliny o korzeniu palowym (rzepak, buraki cukrowe, bobowate). W glebie o prawidłowej strukturze rośliny korzenią się głębiej, a do tego silniej ją przerastają, co prowadzi do sprawnego pobierania wody wraz z zawartymi składnikami. W takich warunkach wzrasta efektywność nawozów azotowych, co wynika głównie z szybkiego pobierania składników o małej ruchliwości, takich jak fosfor i potas. Dobrze ukorzeniona roślina plonuje lepiej i stabilniej w latach. Inną pochodną poprawy struktury gleb są mniejsze koszty wykonania zabiegów uprawowych, zwłaszcza energochłonnych, a takimi są na przykład orki. Nie mniej istotne jest to, że w glebie o strukturze gruzełkowatej uzyskuje się lepsze wschody.

Wapń a żyzność gleby

Glebowy kompleks sorpcyjny (GKS) akumuluje pierwiastki w formie kationów. W tabeli przedstawiono skład GKS, który informuje nie tylko o kationach zasadowych (Ca, K, Mg), lecz wskazuje także na wymagania roślin uprawnych względem nich. Podstawowym czynnikiem warunkującym uprawę danej rośliny jest ilość wapnia (Ca). Pozornie tylko wydaje się, że zawartość tego pierwiastka można w każdych warunkach uzupełnić poprzez wapnowanie. Górny poziom pH gleby wyznacza jej kategoria agronomiczna i nie powinno się go przekraczać, gdyż takie działanie doprowadzi do alkalizacji środowiska skutkującej zakłóceniem pobierania fosforu i mikroskładników. Jak zatem uzupełnić zasoby Ca w glebach lekkich, które osiągnęły górny poziom odczynu? Podstawowym wyborem jest siarczan wapnia (AgroSul- Ca). Badania prowadzone na glebach lekkich wykazały, że stosując siarczan wapnia, można zwiększyć wielkość GKS o 25–33%, a na glebach ciężkich o około 10–15%.

prof. dr hab. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu



Polecamy również

Żyzność gleby to pojęcie rolnicze, które oznacza zdolność gleby do
dostarczenia uprawianej roślinie powietrza, wody, a także składników pokarmowych.
w ilości, proporcjach oraz formach niezbędnych do realizacji
jej potencjału plonotwórczego.