Produktywność i żyzność gleby – jak ją poprawia Convert WG?
Dominika Wolna
Convert WG jest dostępny w sprzedaży już trzeci sezon i możemy przyjrzeć się jego zastosowaniu w praktyce. Nie tylko wzbogaca glebę, ale też zmniejsza ryzyko gradacji chorób i szkodników. Już na podstawie tych kilkunastu miesięcy można powiedzieć, że preparat wpływa pozytywnie na żyzność gleby.
Czym jest żyzność gleby i jej produktywność?
Produktywność gleby, żyzność gleby – te określenia przewijają się w niemal wszystkich materiałach dotyczących preparatów mikrobiologicznych.
Czym tak właściwie jest żyzność i produktywność?
Według definicji żyznością nazywamy zdolność gleby do zaspakajania potrzeb pokarmowych roślin. Na żyzność wpływa nie tylko ilość składników odżywczych. Ważne jest, w jakiej formie substancje te występują, jaka jest struktura gleby, kompleks sorpcyjny i dostępność wody.
Natomiast produktywność gleby to dla rolników nic innego jak zdolność do wytworzenia plonu handlowego.
Badanie gleby pod względem odczynu i zasobności w składniki odżywcze jest jednym z najważniejszych etapów prowadzenia uprawy. Kompleksowe badanie to analiza próby gleby nie tylko pod kątem składu chemicznego, ale również właściwości fizycznych i biologicznych.
Jak przygotować glebę do analizy jej żyzności?
- pole należy podzielić na jednakowe części o powierzchni ok. 1 ha
- z każdej części pobieramy ziemię z kilku miejsc (łączna masa próbki z 1 ha to od 300 do 500 g)
- gleba musi być pobrana na głębokość 20-25 cm z całego profilu glebowego
- odpowiednio przygotowaną próbę gleby należy dostarczyć do stacji chemiczno-rolniczej odpowiedniej dla lokalizacji gospodarstwa
Co wpływa na żyzność gleby?
Gleba to środowisko złożone, na które oddziałuje wiele czynników:
- zawartość próchnicy (humusu)— materia organiczna w różnym stadium rozkładu m.in. resztki roślinne i zwierzęce nagromadzone w glebie oraz na jej powierzchni. Próchnica to najważniejszy czynnik kształtujący żyzność.
- zawartość koloidów glebowych — najbardziej aktywna część gleby, do której zaliczamy m.in. uwodnione tlenki żelaza i minerały ilaste. Koloidy regulują właściwości fizyczne gleby, przeciwdziałają erozji, tworzą strukturę, wiążą wodę i magazynują cenne pierwiastki.
- aktywność biologiczna — tym terminem określamy intensywność procesów zachodzących z udziałem mikroorganizmów. Aktywność biologiczna może być zmierzona poprzez badanie poziomu tlenku węgla lub zawartość enzymów produkowanych przez drobnoustroje.
- dostępność składników odżywczych — występowanie poszczególnych substancji odżywczych oraz makro- i mikroelementów, ich zawartość oraz forma przystępna dla roślin.
- odczyn gleby — stosunek jonów wodorowych do wodorotlenowych wyrażony w skali pH. Kluczowy czynnik wpływający na rozpuszczalność i dostępność wielu pierwiastków niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin. Odczyn warunkuje również aktywność biologiczną gleby.
- warunki wodno-powietrzne — zdolność gleby do zatrzymywania i gromadzenia wody oraz stan napowietrzenia i swobodna wymiana gazowa między glebą a atmosferą.
Jak poprawić żyzność gleby?
Podstawowe sposoby na poprawienie żyzności to odpowiednio dostosowana agrotechnika. W Polsce zawartość próchnicy w glebie zwykle waha się od 0,5% do 3,2%, co jest szczególnie niską wartością.
Metody poprawienia żyzności:
- płodozmian — jedna z najstarszych metod wspierających kształtowanie żyzności gleby. Jest to planowanie upraw następczych w taki sposób, aby nie doprowadzić do nadmiernego zubożenia gleby. Im większa zmienność gatunków uprawianych na danym polu, tym lepszy wpływ na żyzność. Duże znaczenie ma udział roślin bobowatych w płodozmianie, gdyż wzbogacają glebę w cenne składniki odżywcze, w szczególności azot
- nawożenie — zwłaszcza nawożenie organiczne, które polega na bezpośrednim wprowadzeniu do gleby materii organicznej np. w postaci obornika lub kompostu. Nawożenie mineralne nie ma wpływu na zawartość próchnicy w glebie, zabieg ma na celu wyłącznie dostarczenie składników odżywczych
- regulacja pH — prawidłowy odczyn gleby warunkuje przyswajalność wielu pierwiastków chemicznych
- dostępność składników odżywczych — występowanie poszczególnych substancji odżywczych oraz makro- i mikroelementów, ich zawartość oraz forma przystępna dla roślin.
- preparaty biologiczne — metoda nowoczesna, skuteczna i przede wszystkim bezpieczna dla środowiska naturalnego. Preparaty biologiczne pozwalają na maksymalne wykorzystanie resztek pożniwnych, zwiększają zawartość łatwodostępnych składników odżywczych i poziom warstwy próchniczej
- zabiegi mechaniczne — analizując metody poprawiania żyzności, nie wolno pomijać znaczenia zabiegów mechanicznych, które mają duży wpływ na strukturę gleby, regulację warunków wodno-powietrznych oraz wymieszanie wierzchniej warstwy
Preparaty mikrobiologiczne coraz częściej na polach
Pierwszym i dla wielu kluczowym czynnikiem przemawiającym za stosowaniem preparatów mikrobiologicznych były oczywiście względy ekonomiczne. To właśnie one odegrały kluczową rolę w ubiegłym sezonie, kiedy pojawił się problem z dostępnością nawozów mineralnych. Ich ceny poszybowały w górę, dlatego rolnicy stanęli przed kolejnym wyzwaniem: „Co zrobić, żeby się opłacało?”.
Poprawa żyzności poprzez wykorzystanie resztek pożniwnych to metoda skuteczna i — co ważne w dzisiejszych czasach — w pełni bezpieczna dla środowiska. Im więcej składników odżywczych zostanie dostarczone w sposób naturalny, tym mniej stosuje się nawozów mineralnych na danym polu.
Uprawa | Ziarno/słoma | Masa składników [w kg/t słomy] | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Azot (N) | Fosfor (P2O5) | Potas (K2O) | Wapń (CaO) | Magnez (MgO) | ||
Kukurydza | 1:1,5 | 8,0 | 4,6 | 21,6 | 5,6 | 2,5 |
Zawartość składników odżywczych w słomie kukurydzianej | źródło: wrp.pl
O tym, że Convert WG przyśpiesza mineralizację resztek pożniwnych, nie musimy się już rozpisywać. Zwiększenie dostępności składników odżywczych i bezpośredni wpływ na żyzność gleby są bowiem jego kluczowym zadaniem. Preparat pozwala na maksymalne wykorzystanie pierwiastków chemicznych zawartych w słomie.
Convert WG wpływa także na poprawę właściwości wodno-powietrznych, zwiększając zawartość materii organicznej.
To, czego nie widać gołym okiem
Nie każdy preparat mikrobiologiczny będzie dawał takie same efekty. Aktywność biologiczna produktu została sprawdzona w badaniach, w których porównano ją z innymi dostępnymi na rynku środkami o podobnych właściwościach. Siła szczepów w preparacie Convert WG znacznie wyróżniała się na tle innych (nawet do 25% wyższa aktywność biologiczna).
Convert WG w przemianach żelaza
Żelazo naturalnie występujące w glebie ma niską dostępność dla roślin, a jest to składnik niezbędny do prawidłowego oddychania i przeprowadzania procesu fotosyntezy. Bakterie wchodzące w skład preparatu Convert WG wytwarzają siderofory – związki zdolne do wychwytywania żelaza. Nośniki te wiążą jony żelaza w kompleksy, zwiększając ich rozpuszczalność, a co za tym idzie, poprawiając przyswajalność przez rośliny.
Dzięki niemu dochodzi również do solubilizacji najważniejszych składników odżywczych, które są już zawarte w glebie: azotu, fosforu oraz potasu.
Co jeszcze musisz wiedzieć o Convercie?
- skład produktu – 2 szczepy Bacillus sp., każdy w ilości 108 jtk /g
- formulacja: WG – granule do przygotowania zawiesiny wodnej
- technologia produkcji – nie zawiera bakterii patogennych dla roślin i ludzi; nie zawiera organizmów modyfikowanych genetycznie
- stosowanie – przygotowanie cieczy opryskowej nie wymaga wcześniejszego namnażania
- termin aplikacji – po zbiorze rośliny uprawnej na ściernisko i resztki pożniwne zbóż, kukurydzy i rzepaku oraz po zbiorze pozostałych roślin uprawnych
- dawka – 1,0-1,5 kg/ha + 200-300 l/ha wody
Resztki pożniwne zagrożeniem dla upraw?
Convert WG pokazał, że stosowanie preparatów mikrobiologicznych na resztki pożniwne to nie tylko wzbogacenie gleby w cenne składniki odżywcze, ale też wsparcie zdrowego rozwoju roślin uprawianych następczo.
Resztki pożniwne to cenny nawóz, lecz pod pewnymi względami również zagrożenie dla upraw następczych. To doskonałe środowisko do zimowania agrofagów np. grzybów z rodzaju Fusarium, których grzybnia rozwija się w glebie.
Grzyby z rodzaju Fusarium wywołują m.in.:
- zgorzel siewek,
- fuzaryjną zgorzel podstawy źdźbła i korzeni,
- fuzariozę liści,
- fuzariozę kłosów,
- fuzariozę kolb,
- fuzariozę wiech.
Problem zimowania agrofagów w resztkach pożniwnych dotyczy także szkodników np. omacnicy prosowianki.
Jedną z niewielu niechemicznych metod ograniczenia miejsc zimowania dla chorobotwórczych grzybów i szkodników jest prawidłowe gospodarowanie resztkami pożniwnymi. Stosowanie preparatu Convert WG ma zatem znaczący wpływ nie tylko na prawidłowe odżywienie, ale też ograniczenie dostępności miejsc zimowania omacnicy prosowianki i innych szkodników.
Dominika Wolna
Redakcja Osadkowski.pl