Chwasty w ziemniakach – jaka ochrona herbicydowa ziemniaków?

Mimo iż plewienie, obsypywanie, bronowanie wydają się nieco archaiczne, wciąż są najpopularniejszymi sposobami pielęgnacji ziemniaków. Ciekawą modyfikacją tej metody jest dwufazowy sposób sadzenia z wykorzystaniem sadzarek umieszczających ziemniaki w niskiej kopce, które następnie za pomocą aktywnego lub biernego obsypnika są formowane i stabilizowane w redliny. Jest to skuteczny system likwidacji pierwszego rzutu chwastów.

Presja ich pojawiania się nie zmniejsza się jednak wraz ze wschodami rośliny uprawnej. Do momentu zwarcia międzyrzędzi i naturalnej dominacji ziemniaka pozostaje jeszcze długi okres rozwoju pędów nadziemnych. W zależności od pogody w danym sezonie może to trwać nawet do 4-5 tygodni.

Przez ten czas pozostawiamy chwastom wspaniałe warunki do wschodów i rozwoju. Nie możemy przy tym stosować już tak intensywnych zabiegów mechanicznych. Trzeba również podkreślić, iż błędy w mechanicznych zabiegach powschodowych w decydujący sposób wpływają negatywnie na plantację. Trudno je wykonać bez specjalistycznych maszyn tzw. pielników. Jednocześnie, w zależności od sezonu, skuteczność jest często niezadowalająca.

Na rynku dostępne są również sadzarki zagregowane z obsypnikiem i formiarką. Otrzymujemy wtedy już podczas sadzenia gotowe, uformowane redliny, na które możemy bezpośrednio nanieść odpowiednio dobrane mieszaniny herbicydów doglebowych. Świeża i wilgotna gleba sprzyja skuteczności tego zabiegu.

Pierwszy moment rozpoczęcia ochrona herbicydowej przed wschodami ziemniaków wyznacza termin zakończenia uprawy mechanicznej redlin. Jeśli nie ma jeszcze siewek chwastów, możemy wykonać oprysk mieszanką herbicydów doglebowych.

Substancją aktywną, którą także możemy stosować w tym terminie, jest chlomazon. Chlomazon umożliwi nam walkę z takimi chwastami jak: przytulia czepna, chwastnica jednostronna czy też psianka czarna.

W ochronie herbicydowej ziemniaków można stosować również prosulfokarb, który skutecznie radzi sobie z chwastami jednoliściennymi. Przy pełnej dawce w ziemniakach wynoszącej 5 l/ha, zwalcza przytulię czepną, komosę białą, żółtlicę, gwiazdnicę, przetaczniki, jasnoty, rdesty (także rdest powojowaty), kiełkujące samosiewy rzepaku oraz wiechlinę roczną.

Jeśli poszukujemy skutecznego i kompleksowego rozwiązania na chwasty jednoliścienne (chwastnica i owies głuchy) oraz dwuliścienne (ale bez przytulii czepnej), to skutecznym i pewnym rozwiązaniem będzie przedwschodowe zastosowanie preparatu opartego na flufenacetu i metrybuzyny.

Skutecznym rozwiązaniem w okresie przed wschodami ziemniaków jest użycie preparatów opartych na metrybuzynie. W okresie przedwschodowym możemy je stosować bez obaw o wystąpienie fitotoksyczności na odmianach wrażliwych.

Jeśli na plantacji występują liczne siewki chwastów, a do wschodów pozostało nam 3-5 dni, możemy zastosować oprysk nieselektywnymi preparatami zawierającymi glifosat, np. 2 l/ha preparatu Roundup Plus 360 SL lub innego zamiennika z tą substancją aktywną. Musimy mieć jednak pewność, iż nie nastąpi kontakt glifosatu z roślinami ziemniaka, gdyż może to spowodować uszkodzenia wschodzących roślin lub ich całkowite zniszczenie.

Zabiegi przed wschodowe wykonywane są w różnych warunkach wilgotnościowych, zawsze jednak trudnych dla herbicydów, narażonych na spłukiwanie z deszczem lub obsuwanie wraz z przesuszoną glebą. Dlatego też ważnym elementem jest tutaj wykorzystanie adiuwantu np. Atpolan Soil MAXX. W dawce 0,3-0,5l pomoże on ograniczyć przemieszczanie się tzw. filmu herbicydowego w głąb i jego spływanie do podstawy redliny.

Z powodu dużej wrażliwości ziemniaków na herbicydy mocno zawęża się liczba możliwych do zastosowania substancji aktywnych.

Momentem, od którego temat herbicydów mocno się komplikuje są wschody ziemniaka. Preparaty, które stosowaliśmy przed wschodami, nie są już najczęściej możliwe do zaaplikowania z uwagi na swoją fitotoksyczność. Możemy wtedy wprowadzić preparaty zawierające prosulfokarb stosując Boxer 800 EC - do fazy 3 liści na pędzie głównym.

Jaki środek na chwasty w ziemniakach po wschodach?

Herbicydy powschodowe spośród wymienionych wcześniej propozycji jedynie preparaty oparte na metrybuzynie znane i rozpoznawane formy popularnych ,,Sencorów" i ich zamienników, możemy wprowadzić również w okresie powschodowym. Dzięki temu możliwe jest jeszcze szersze wykorzystanie spektrum działania tej substancji, a jednocześnie zapewnienie bezpieczeństwa dla samych roślin ziemniaków.

Herbicydy powschodowe - Spośród wymienionych wcześniej propozycji jedynie preparaty oparte na metrybuzynie - znane i rozpoznawane formy popularnych ,,Sencorów" i ich zamienników, możemy wprowadzić również w okresie powschodowym. Dzięki temu możliwe jest jeszcze szersze wykorzystanie spektrum działania tej substancji, a jednocześnie zapewnienie bezpieczeństwa dla samych roślin ziemniaków. Nie oznacza to jednak pełnej swobody w stosowaniu. Metrybuzyna zawarta w każdej z postaci tych preparatów musi być podawana w dawkach uwzględniających wrażliwość poszczególnej odmiany na tę substancję czynną. W praktyce oznacza to, iż o ile przedwschodowo zarejestrowane są dawki na poziomie 0,5-0,75 kg/ha, to powschodowo, nie znając wrażliwości, nie powinniśmy przekraczać 0,25 kg/ha. W przypadku braku informacji o wrażliwości odmiany na tę substancję czynną konieczna jest konsultacja z producentem. Tylko w taki sposób unikniemy problemów.

Aby poszerzyć spektrum zwalczanych chwastów o przytulię i prosowate, możemy przygotować mieszankę preparatów opartych na metrybuzynie z rimsulfuronem znajdującym się w znanym od wielu sezonów preparacie Titus 25 WG lub jego zamiennikach. Przy dawce jednorazowej na poziomie 30 g połączonej z 0,3 l Sencor Liquid 600 SC możemy skutecznie pokonać większość najczęściej występujących w ziemniakach chwastów.

Najczęściej stosowane są jako uzupełnienie ochrony przedwschodowej. W praktyce opierają się na preparatach zawierających w swoim składzie:

– metrybuzynę (Sencor Liquid 600 SC lub Buzzin i inne metrybuzyny typu 70 WG). Musimy tutaj zwrócić szczególną uwagę na wrażliwość odmianową naszej plantacji na metrybuzynę – rimsulfuron (Rimuron 25 WG)

Standardowo nie należy przekraczać powschodowo dawki 0,5 kg metrybuzyny oraz 60 g rimsulfuronu. Są to preparaty o działaniu głównie nalistnym. Najskuteczniej jest podzielić planowaną dawkę na dwie części i zastosować w odstępie 10 do 14 dni, aby zwalczyć kolejne wschodzące siewki.

Okres powschodowy to również czas na zwalczanie chwastów jednoliściennych. Jeśli stosujemy jedynie herbicydy przedwschodowe lub nie udało się usunąć chwastów jednoliściennych preparatami opartymi na rimsulfuronie, możemy wykorzystać standardowe graminicydy, takie jak np. Targa 10 EC – 0,4 do 1 l/ha czy Fusilade Forte 150 EC – 0,63 do 1,7 l/ha. Dawki dobieramy do rodzaju i fazy zwalczanych chwastów jednoliściennych. Podobnie jak przy stosowaniu rimsulfuronu, efektywne jest rozłożenie dawki na dwie części, aby przed zwarciem międzyrzędzi zwalczyć możliwie najwięcej siewek wschodzących chwastów.

Zwalczanie chwastów jednoliściennych w ziemniakach jest uciążliwe, w szczególności tych wieloletnich. Należy do nich między innymi perz, który powinien być skutecznie zwalczony w okresie poprzedzającym uprawę ziemniaków na danym polu. Jednak nie unikniemy presji innych gatunków roślin jednoliściennych np. chwastnicy jednostronnej.

Pierwsze siewki możemy skutecznie zwalczyć przez mechaniczne zabiegi związane z formowaniem redlin, jednak po tym okresie pozostają nam praktycznie tylko rozwiązania oparte na aplikacjach herbicydowych. O ile w przypadku chwastnicy jednostronnej możemy się skutecznie zabezpieczyć przedwschodowymi zabiegami opartymi na chlomazonie lub jego mieszankach z preparatami opartymi na pendimetalinie, o tyle w przypadku perzu, włośnicy lub samosiewów zbóż jesteśmy zdani na graminicydy lub preparaty zawierające rimsulfuron.

Jeśli nie znamy wrażliwości danej odmiany, powinniśmy się skontaktować z jej hodowcą, ponieważ nie ma w tym temacie żadnych ogólnych zasad, według których jeden typ odmian jest bardziej wrażliwy niż drugi. Gospodarstwa współpracujące z nami najczęściej stosują powschodowo preparaty zawierające metrybuzynę (np. Sencor Liquid 600 SC lub Sencor 70 WG ) w dwóch dawkach oraz w połączeniu z preparatem zawierającym rimsulfuron (np. Titus 25 WG):

-pierwszy zabieg przy wysokości 15 cm roślin ziemniaków - 0,3 kg Sencor Liquid 600 SC + 30 g Titus 25 WG oraz Trend 0,1% drugi zabieg 10-14 dni później - 0,2 kg Sencor Liquid 600 SC + 20-30 g Titus 25 WG

W ten sposób uzyskujemy swoisty efekt synergii przez te całkowicie inaczej działające substancje aktywne. Metrybuzyna stosowana pojedynczo działa głównie doglebowo, natomiast rimsulfuron to sulfonomocznik o nalistnym sposobie działania. Zastosowanie takiej mieszaniny zbiornikowej wzmacnia działanie obu preparatów na chwasty z grupy średniowrażliwych (np. rdest powojowy i komosa). Wprowadzenie do zabiegów preparatów opartych na rimsulfuronie umożliwia nam skuteczne zwalczanie również chwastów jednoliściennych.

O ile z chwastnicą dobrze radzi sobie większość substancji doglebowych stosowanych w ochronie ziemniaków (linuron, pendimetalina, chlomazon, metrybuzyna), o tyle, aby zwalczyć perz polny, owies głuchy czy też wiechliny, musimy skorzystać z pomocy graminicydów lub też wykorzystać ,,przy okazji" rimsulfuron (np. Titus 25 WG ).

Większość dostępnych graminicydów ma rejestrację do ochrony ziemniaków. Są to preparaty o działaniu nalistnym, możemy je więc stosować po zakończeniu uprawy mechanicznej, na rozwinięte siewki lub młode rozety chwastów jednoliściennych.

Graminicydy stosujemy do początku pąkowania roślin ziemniaka lub zwarcia międzyrzędzi, aby jak najwięcej preparatu dotarło do poziomu warstwy chwastów. Nie można jednocześnie wykonać zabiegu zbyt wcześnie, aby nie zostawić czasu na kolejne wschody (głównie chwastnicy jednostronnej) przed rozpoczęciem dominacji pędów ziemniaków.

Herbicydy przedwschodowe Początek ich stosowania wyznacza moment zakończenia uprawy mechanicznej, co w praktyce oznacza maksymalnie 7–10 dni przed wschodami ziemniaków. Najważniejsze z tej grupy to: Boxer 800 EC – 3 do 5 l/ha, Command 480 EC – 0,1 do 0,2 l/ha, Sencor Liquid 600 SC – 0,5 do 1 l/ha lub Buzzin 0,75 kg/ha, inne metrybuzyny 70 WG – 0,5 do 1 kg/ha, Racer 200 EC – 1,5 do 2 l/ha oraz nowości: Metobrom 500 SC – 2 do 4 l/ha (metabromuron) i Bandur 600 SC – 2 do 3 l/ha (aklonifen).

Wyższe dawki zalecane są do stosowania preparatów pojedynczo, niższe w przypadku aplikacji mieszanek z innym partnerem z grupy preparatów przedwschodowych. Gotową mieszanką Boxera 800 EC i metrybuzyny jest środek Arcade 880 EC – dawka 4 do 5 l/ha. Skuteczna i sprawdzona jest też mieszanka metrybuzyny flufenacetu pod nazwą Plateen 41,5 WG. Przy dawce 2 kg/ha jest w stanie skutecznie ograniczyć chwasty dwuliścienne oraz chwastnicę jednostronną.