Rzepak – wiosenna uprawa krok po kroku
Ocena stanu przezimowania rzepaku jest podstawowym czynnikiem wpływającym na dobór optymalnej technologii uprawy plantacji. Efektem długiej i ciepłej jesieni sprzyjającej rozwojowi wszystkich upraw są wybujałe rośliny będące pod dużą presją chorób. Bez wątpienia plantacje rzepaku wymagają od rolników dużego zaangażowania i częstych wjazdów na pole.
Żarłoczny rzepak
Pierwsza dawka azotu powinna zostać zaaplikowana, zanim jeszcze na dobre ruszy wiosenna wegetacja, tak aby nawóz zdążył się rozpuścić i przemieścić w głąb gleby. Należy jednak pamiętać, że – zgodnie z wprowadzoną przez Unię Europejską dyrektywą azotanową – stosowanie wszelkich nawozów azotowych przed 1 marca jest zabronione. Aby azot został w pełni wykorzystany i systematycznie pobierany przez roślinę, aplikujemy N-Lock™ Max w dawce 1,7 l/ha. Preparat ten podajemy łącznie z RSM® lub solo w postaci oprysku na wcześniej rozsiane nawozy azotowe, tuż przed spodziewanym deszczem. N-Lock™ Max stabilizuje najłatwiej przyswajalną, amonową formę azotu nawet do 12 tygodni.
Kolejnym niezbędnym makroskładnikiem jest siarka. Poziom nawożenia powinien wynosić około 1/3 całkowitej dawki azotu, czyli około 80 kg/ha. Na glebach o wysokim pH można zastosować oba te składniki w jednym nawozie. Na stanowiskach piaszczystych i gliniastych dobrym rozwiązaniem jest aplikacja ES TA® Kieserit, Saletrosan® 26 czy Polifoska® 21.
Druga dawka azotu nie powinna być podana później niż 4 tygodnie przed kwitnieniem, ale niedługo po jej aplikacji bezwzględnie muszą wystąpić znaczne opady deszczu, by rozpuszczony N przedostał się w obszar głębokiego systemu korzeniowego. Z tego względu czasami warto przyspieszyć termin nawożenia saletrą amonową czy RSM®.
Zapotrzebowanie rzepaku na makroskładniki (zakładany plon 3,5 t/ha)
| Makroskładniki | Dawka kg/ha |
| N | 180-210 |
| P2Os | 60-95 |
| K2O | 100-160 |
| S | 55-75 |
Zabiegi fungicydowe T0
Po pierwszym nawożeniu azotowym przychodzi czas na ochronę roślin. Ważne, by przed wyborem technologii być na polu i ocenić presję chorób. Doradcy agrotechniczni z Grupy Osadkowski służą pomocą w rozpoznaniu patogenów i doborze odpowiednich środków w celu ich zwalczenia. Z uwagi na przebieg pogody jesienią i stan plantacji po zimie warto rozważyć wykonanie zabiegu czyszczącego. Celem takiego postępowania jest znaczne ograniczenie presji chorób, które zainfekowały rośliny już jesienią, np. cylindrosporiozy czy suchej zgnilizny kapustnych.
Preparaty zalecane na zabieg T0:
- Buzz Ultra DF (tebukonazol 750 g/kg) – 0,33 kg/ha
- Topsin M 500 SC (tiofanat metylu 500 g/l) – 1,2 l/ha
Istotny zabieg T1
Kolejny zabieg ma za zadanie zabezpieczenie plantacji przed czyhającymi patogenami oraz regulację pokroju roślin poprzez zahamowanie wzrostu pędu głównego i pobudzenie do rozwoju pędów bocznych.
Preparaty zalecane na zabieg T1:
- Buzz Ultra DF (tebukonazol 750 g/kg) – 0,33 kg/ha lub Syrius 250 EW (tebukonazol 250 g/l) – 1 l/ha
- Caryx 240 SL (chlorek mepikwatu 210 g/l, metkonazol 30 g/l) – 1,0–1,4 l/ha
- Toprex 375 SC (difenokonazol 250 g/l, paklobutrazol 125 g/l) – 0,5 l/ha
- Tilmor 240 EW (protiokonazol 80 g/l, tebukonazol 160 g/l) – 1 l/ha
Termin zabiegu T1 pokrywa się z okresem nalotu chowacza czterozębnego oraz chowacza brukwiaczka, dlatego do mieszaniny zbiornikowej należy dodać insektycyd. Zalecane rozwiązanie to Pyrinex 480 EC (chloropiryfos 480 g/l) w dawce 0,6 l/ha oraz Ammo Super 100 EW (zeta-cypermetryna 100 g/l) w dawce 0,1 l/ha.
Nie można zapomnieć o niezbędnym składniku cieczy roboczej, czyli o borze. Wiosenne zapotrzebowanie rzepaku na ten mikroelement wynosi minimum 450 g/ha (OSD Bor).
Ochrona kwiatów i łuszczyn = ochrona plonu
Przy zabiegu „na płatek” niezwykle istotną rolę odgrywa termin wykonania zabiegu. Rolnicy często wahają się z decyzją o wjeździe na pole. W takiej sytuacji zachęcam do skorzystania z pomocy przedstawicieli Grupy Osadkowski, którzy chętnie doradzą w tej kwestii. Jeżeli w fazie kwitnienia jest ciepło, na wykonanie ochrony fungicydowej mamy 3–5 dni. W ostatnich latach mieliśmy do czynienia z olbrzymią presją zgnilizny twardzikowej. W większości przypadków jeden zabieg był niewystarczający, natomiast technologia dwuzabiegowa skutecznie ochroniła plantacje. Pierwszy zabieg w fazie tworzenia pąków kwiatowych wykonany został preparatem Tazer 250 SC w dawce 0,6 l/ha, a drugi w trakcie kwitnienia preparatem Primasol w dawce 0,67–1,0 l/ha.
Preparaty polecane na zabieg „na płatek”:
- Primasol (boskalid 133 g/l, metkonazol 60 g/l) – 0,67–1,0 l/ha
- Tazer 250 SC (azoksystrobina 250 g/l) – 0,6 l/ha
- Matador 303 SE (tiofanat metylowy 233 g/l, tetrakonazol 80 g/l) – 1,4 l/ha
- Traper 250 EC (protiokonazol 125 g/l, tebukonazol 125 g/l) – 1 l/ha
- Pictor 400 SC (boskalid 200 g/l, dimoksystrobina 200 g/l) – 0,5 l/ha
- Propulse 250 SE (protiokonazol 125 g/l, fluopyram 125 g/l) – 1 l/ha
W fazie wytwarzania pąków kwiatowych następują naloty groźnego dla plantacji rzepaku słodyszka rzepakowego. Dobierając preparat owadobójczy, trzeba zwrócić uwagę na okres prewencji, by nie otruć dobroczynnych pszczół, a także na temperatury powietrza. Dobrym rozwiązaniem jest Proteus 110 OD (tiachlopryd 100 g/l, deltametryna 10 g/l) w dawce 0,5–0,6 l/ha.
Przy niedostatecznej ochronie łuszczyn szkodniki mogą zniszczyć plon w ciągu kilku dni. Ze względu na dużą szkodliwość chowacza podobnika i pryszczarka kapustnika często istnieje konieczność wykonania dodatkowego oprysku w celu ich zwalczenia. Polecane środki to Sekil 20 SP (acetamipryd 200 g/kg) w dawce 0,12 kg, Sparviero (lambda- cyhalotryna 100 g/l) w dawce 0,075 l/ha.
Kamila Greczyn k_greczyn@osadkowski-cebulski.pl
Efektem długiej i ciepłej jesieni sprzyjającej rozwojowi wszystkich
upraw są wybujałe rośliny będące pod dużą presją chorób. Bez wątpienia
plantacje rzepaku wymagają od rolników dużego zaangażowania
a także częstych wjazdów na pole.