Jakie występują formulacje środków ochrony roślin?

Jest to produkt, który posiada określone właściwości i funkcjonalność oraz przeznaczony jest do stosowania w uprawach zgodnie z jego etykietą zaakceptowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Złożony jest z wielu związków chemicznych, z których przynajmniej jeden ma właściwości biologicznie czynne — substancja czynna/substancja aktywna. Oznacza to, że wykazuje on określone działanie na agrofagi lub rośliny uprawne. Oprócz niej w środku ochrony roślin są tzw. konformulanty zwane potocznie nośnikami.

Jakie funkcje pełni substancja czynna?

Substancja czynna jest najważniejszą częścią środka ochrony roślin, ponieważ w zależności od jej działania może być on przyporządkowany do jednej z grup: fungicydów, herbicydów, insektycydów, regulatorów wzrostu.

Biologiczny efekt działania może polegać na:

• regulacji pokroju roślin uprawnych
• eliminacji chwastów
• zwalczaniu szkodników
• zabezpieczeniu przed chorobami
• przyspieszeniu lub spowolnieniu starzenia

Formulacje środków ochrony roślin są autorskimi recepturami przygotowanymi przez firmy fitofarmaceutyczne. Dzięki temu można zaobserwować różnice w jakości działania produktów posiadających taką samą substancję czynną i jej koncentrację.

Wynika to z lepiej dopracowanej receptury, co pozwala na zwiększenie skuteczności środka ochrony roślin. Jest to obszar, w którym rywalizują firmy generyczne, zwane także postpatentowymi, które opracowują i rejestrują substancje czynne niebędące bezpośrednim efektem prac R&D.

Liczne związki chemiczne, które są częścią formulacji, wpływają między innymi na:

• stabilność produkty podczas przechowywania, w tym jego okres trwałości
• ograniczają pienienie cieczy roboczej
• pełnią rolę adiuwantów — modyfikują właściwości cieczy roboczej, zmniejszają napięcie powierzchniowe

Od powyższych elementów może zależeć skuteczność produktu, ale także możliwość bezproblemowego łączenia środków ochrony roślin w wieloskładnikowe mieszaniny opryskowe. We współczesnym rolnictwie brak kompatybilności produktu i innymi agrochemikaliami praktycznie dyskwalifikuje jego zastosowanie.

Informację o formulacji preparatu można znaleźć w jego etykiecie instrukcji stosowania. Jest ona zamieszczona w formie opisowej oraz w przypadku większości produktów jest częścią nazwy handlowej. Wówczas jest wyrażona w postaci dwuliterowego skrótu. Rozwinięcie najczęściej występujących form użytkowych przedstawiono poniżej.

Środki ochrony roślin w obrębie formy stałej dzieli się na

• SP – proszek rozpuszczalny w wodzie
• WP – proszek do sporządzania zawiesiny wodnej
• SG – granule rozpuszczalne w wodzie
• WG – granule do przygotowania zawiesiny wodnej

Zdecydowanie więcej jest formulacji środków ochrony roślin zaliczanych do form płynnych

• SL – koncentrat do stosowania po rozcieńczeniu wodą
• SE – zawiesino-emulsja do stosowania po rozcieńczeniu wodą
• SC – koncentrat stężonej zawiesiny do stosowania po rozcieńczeniu wodą
• EC – koncentrat do sporządzania emulsji wodnej do stosowania po rozcieńczeniu wodą
• EW – emulsja, olej w wodzie do stosowania po rozcieńczeniu wodą
• CS – zawiesina kapsuł w cieczy do stosowania po rozcieńczeniu wodą
• OD – koncentrat w formie zawiesiny olejowej do stosowania po rozcieńczeniu wodą

Jedna substancja czynna — wiele form użytkowych

Doskonałym przykładem substancji czynnej, która występuje w wielu formach użytkowych jest nikosulfuron. Dostępne są produkty o zróżnicowanej zwartości substancji czynnej oraz formulacji.