Jak wyprodukować dobrą kiszonkę z kukurydzy?

Prawidłowo przygotowana kiszonka z kukurydzy jest najbardziej wartościową paszą objętościową przeznaczoną do żywienia bydła. Kiszenie zachodzi w warunkach beztlenowych z udziałem fermentacji bakterii kwasu mlekowego, dlatego też ważne jest bardzo dobre ubicie świeżej masy roślin w silosie. Aby proces zakiszania zachodził z maksymalną wydajnością, trzeba pamiętać o kilku ważnych elementach.

Należy do nich zaliczyć m.in. równomierne rozdrobnienie świeżej masy roślin kukurydzy (w tym także zgniecenie ziarna), wysoką zawartość cukru oraz odpowiedni udział suchej masy, a także szczelne okrycie wysokiej jakości folią kiszonkarską. Szczelne zabezpieczenie kiszonki jest kluczowe, aby zapewnić optymalne warunki dla procesów fermentacyjnych i zapobiec psuciu się paszy w trakcie przechowywania.

Proces fermentacji kukurydzy może dodatkowo wspierać zakiszacz do kiszonki w formie inokulantów o bogatym składzie mikrobiologicznym. Zakiszacz redukuje szkodliwą mikroflorę w kiszonce oraz szybko obniża pH zakiszanego surowca w każdych warunkach.

Na jakość kiszonki z kukurydzy wpływa:

• pokrój odmiany kukurydzy kiszonkowej
• potencjał plonowania suchej i świeżej masy
• parametry kiszonkowe kukurydzy
• zawartość i rodzaj skrobi w ziarnie
• termin zbioru kukurydzy
• właściwości fizyczne zbioru

Najważniejszą częścią rośliny decydującą o wartości pokarmowej kiszonki z kukurydzy dla zwierząt jest kolba. W przypadku zbioru przeprowadzonego w odpowiednim terminie charakteryzuje się ona niską zawartością włókna, przy jednocześnie wysokiej zawartości węglowodanów.

Wartość energetyczna kolby jest o ponad 60% wyższa w porównaniu z pozostałymi częściami rośliny kukurydzy. O jakości kolby do przygotowania paszy dla bydła decyduje również jej dojrzałość w momencie zbioru — im jest bardziej dojrzała, tym wyższa jest jej wartość do przygotowania paszy.

Dlatego też wybierając odmiany z myślą o kiszonce z kukurydzy, warto kierować się liczbą FAO. Umożliwi to wysianie odmiany dopasowanej do regionu uprawy, a tym samym osiągnięcie optymalnej dojrzałości ziaren oraz zawartości suchej masy w momencie zbioru surowca do produkcji paszy.

O jakości surowca do produkcji kiszonki z kukurydzy w momencie zbioru decyduje potencjał genetyczny danej odmiany, dlatego też warto zwrócić uwagę na pewne cechy. Jedną z nich jest niewątpliwie efekt Stay-green. Oznacza to, że rośliny utrzymują dłużej zieloność i wolniej zasychają, w wyniku czego możliwe jest nieznacznie opóźnienie terminu zbiory surowca do przygotowania paszy.

Przesunięcie zbioru z fazy dojrzałości mlecznej do woskowej może zwiększyć udział kolb w suchej masie całych roślin nawet do około 50%. Przekłada się to bezpośrednio na zmniejszenie zawartości włókna i wzrost wartości energetycznej paszy.

Odmiany kukurydzy z przeznaczeniem na kiszonkę znajdujące się w ofercie firmy Osadkowski, charakteryzują się znakomitymi parametrami jakościowymi oraz doskonale nadają się do uzyskania wysokoenergetycznej kiszonki o bardzo wysokiej strawności.

Na co zwracamy uwagę przy wyborze najlepszej kukurydzy na kiszonkę?

• plon ogólny świeżej masy w trakcie zbioru
• plon ogólny suchej masy w trakcie zbioru
• strawność całych roślin
• energią materiału kiszonkowego

Wszystkie te cechy mają wpływ na jakość paszy i należy o tym pamiętać, aby wyprodukować wysokiej jakości kiszonkę dla bydła mlecznego i opasów.

ES Skytower — najwyższa kukurydza na kiszonkę

ES Skytower to niekwestionowany numer 1 w badaniach COBORU 2021. Odmiana, która zapewni wyżyny plonowania. Kukurydza z hodowli Lidea ma wybitne możliwości produkcyjne z uwagi na bardzo wysokie rośliny, sięgające nawet ponad 4,5 metra. Dlatego sprawdzi się jako kiszonka z kukurydzy i jest idealna pod kątem przeznaczenia na biogaz.

Wysokość i ulistnienie roślin przełożyły się w okresie rejestracji na osiągane wyniki, gdzie plon świeżej masy był wyższy od wzorca średnio o 111 dt/ha, a w przypadku plonu suchej masy było to średnio 22,8 dt/ha. Kukurydza ES Skytower został zarejestrowany przez COBORU pod FAO 250.

SM Bard — energetyczna kiszonka z kukurydzy w dobrym tonie

SM Bard z Hodowli Roślin Smolice to odmiana zarejestrowana w 2022 roku o FAO 250-260. Charakteryzuje się bardzo dobrą strawnością całych roślin i odpowiednią proporcją kolb, które w kiszonce są dodatkiem wysokoenergetycznym. Odmiana ma masywny pokrój, a wysokość mieści się w przedziale 3,5 do nawet 4 m.

Obfite ulistnienie pracuje nad masą wegetatywną. Kukurydza SM Bard ma również bardzo dobrą zdrowotność m.in. pod względem podatności na infekcje Fusarium. Mimo że rośliny osiągają nawet 4 metry wysokości, odmiana nie ma problemów z wyleganiem roślin. Odmiana wytwarza dobrze wykształcone kolby z ziarnem ziarno w typie flint. Sprawdzi się na słabszych glebach, dzięki czemu może być uprawiana na terenie całego kraju.

Odmiana swój potencjał potwierdza w badaniach rejestrowych COBORU zarówno w roku 2020, jak i 2021. Plon świeżej masy w tych latach był wyższy średnio o 78 dt/ha od wzorca, a w przypadku plonu ogólnego suchej masy był on wyższy średnio o 7,7 dt/ha. Tym samym odmiana osiągnęła w roku rejestrowym drugie miejsce w swojej grupie wczesności. SM Bard to przede wszystkim kiszonka z kukurydzy, ale również odmiana dobra na biogaz oraz w mniejszym stopniu na ziarno.

DKC 3513 — wysoki plon i świetne parametry żywieniowe

Kukurydza DKC 3513 to odmiana z hodowli Dekalb, która jest przeznaczona do uprawy na jakościową kiszonkę, jak i na biogaz. Odmiana ta należy do elitarnego programu SiloExtra, który skupia kukurydze wyróżniające się pod względem trzech cech:

• wysoki plon suchej masy
• duży udział skrobi
• wysoka strawność włókna

Odmiana ta należy do grupy średnio późnej o FAO 260 i dobrze sprawdzi się do uprawy na terenie całego kraju. Buduje plon swoją masą: jest wysoka, bogato ulistniona, posiada grube łodygi, jak i szeroką blaszkę liściową. Ponadto DKC 3513 charakteryzuje się bardzo wyraźnym efektem Stay-green i doskonałym wigorem początkowym. Kolby są dobrze zaziarnione ziarnem w typie flint/dent. Udział genetyki dent w odmianie 3513 ma duże znaczenie w produkcji paszy. Do żywienia bydła najlepiej wybierać ziarno właśnie w typie flint/dent, gdyż ma ono najlepszy stosunek skrobi szklistej do mączystej, co znacząco wpływa na jakość produkowanej paszy.

Skrobia szklista jest trawiona w większym stopniu w jelicie cienkim z wykorzystaniem enzymów trawiennych, a mączysta w żwaczu krowy. Mączysta jest „luźniej ułożona”, dlatego jest bardziej dostępna dla bakterii płynu żwaczowego. W kiszonce niezbędne są obydwa rodzaje skrobi w odpowiedniej proporcji, co chroni bydło przed chorobami metabolicznymi, takimi jak np. kwasica.

LG Honoreen — jakościowa kiszonka

LG Honoreen to późna odmiana mieszańcowa o FAO 280, która jest szczególnie polecana do uprawy w centrum i na południu Polski. W 2023 roku w badaniach COBORU uzyskała najwyższy wynik pod względem plonu suchej masy. Odmiana ma bardzo dobry profil zdrowotnościowy zarówno jeśli chodzi o kolby, jak i całe rośliny.

Kukurydza ta ma również bardzo dobry Stay-green, który zwiększa elastyczność terminu zbioru kukurydzy na kiszonkę. Kukurydza LG Honoreen toleruje słabsze stanowiska i zróżnicowane warunki, a także okresowe niedobory wody. Gwarantuje doskonałe parametry jakościowe kiszonki dla bydła.