BYDV zagrożeniem dla zbóż | Wirusy w zbożach |

Nasilenie chorób wirusowych na terenie Polski zwiększa się z roku na rok. Porażenia roślin w niektórych regionach kraju sięgają aż 65%. Od kilku lat obserwuje się zagrożenie ze strony wirusa wywołującego chorobę o nazwie żółta karłowatość jęczmienia (wirus BYD V – Barley Yellow Dwarf Virus). Można go spotkać w uprawach wszystkich zbóż oraz kukurydzy.

Źródłem zakażenia nie jest materiał siewny, inne chore rośliny czy gleba. Jedynym wektorem przenoszącym wirus wywołujący BYDV są mszyce, które występują masowo i są obecnie jednym z najważniejszych szkodników roślin uprawnych. Aby skutecznie walczyć z tym agrofagiem, trzeba wiedzieć o nim kilka faktów.

Mszyce to roślinożerne owady, które żywią się sokiem roślin. W uprawie zbóż najgroźniejsze są: mszyca czeremchowo-zbożowa, mszyca zbożowa i mszyca różano-trawowa. Mszyca czeremchowo- zbożowa jest koloru brązowozielonego. Swoją nazwę zawdzięcza zimowaniu na czeremchach, by w czasie sezonu wegetacyjnego przelecieć na zboża i w lipcu osiągnąć największą liczebność. Mszyca zbożowa ma ubarwienie zielone. Żerują na najmłodszych, silnie rosnących częściach roślin, przez co są obecne na kłosach i liściach flagowych zbóż.

Spadź to wydzielana przez mszyce lepka substancja nazywana także rosą miodową. Jest ona wydalana przez dwa rurkowate wyrostki – syfony i stanowi niestrawioną część soku roślinnego. Spadź zawiera dużą ilość cukru, przez co jest dobrym miejscem dla rozwoju grzybów, a pokryte spadzią i grzybem rośliny mają mniejszą zdolność do fotosyntezy.

Sposoby działania mszyc na roślinę:

• wysysanie soków i przez to redukcja dostępnej ilości cukrów
• jako wektory chorób wirusowych
• ułatwianie zakażenia i rozwoju chorób grzybowych

BYDV – czym tak naprawdę jest?

Wirus żółtej karłowatości liści jęczmienia (BYDV) jest – pomimo nazwy – chorobą. Może mieć istotny wpływ na plonowanie pszenicy, jęczmienia czy nawet kukurydzy. Rośliny zaatakowane wirusem są o wiele mniejsze, mają słabe korzenie i wydają niższy plon. Objawy łudząco przypominają deficyt wody, ale występują placami, są ogniskowo rozrzucone. Można je pomylić z mozaiką glebową stanowiska. Chorobę jest bardzo trudno zdiagnozować, w szczególności gdy ktoś nie miał z nią nigdy do czynienia. W przypadku wątpliwości i podejrzeń warto zlecić badania laboratoryjne. Plantacja zainfekowana wirusem jest w praktyce skazana na likwidację. Zwiększenie nawożenia mineralnego nie przynosi skutku, tak samo jak stosowanie fungicydów czy stymulatorów wzrostu. Bardzo niski plon nie zrekompensuje poniesionych kosztów.