Niedoceniane składniki mineralne- wapń i siarka

AgroSulCa

AgroSulCa

Gleby w Polsce są naturalnie ubogie w podstawowe składniki decydujące o wykorzystaniu potencjału obecnie uprawianych roślin. Składnikiem krytycznym dla dużej produktywności gleby jest wapń, a niezbędnym dla efektywnego wykorzystania azotu, jest siarka.

Na żyzność gleby - remedium AgroSulCa

Gleby w Polsce są naturalnie ubogie w podstawowe składniki decydujące o wykorzystaniu potencjału obecnie uprawianych roślin. Składnikiem krytycznym dla dużej produktywności gleby jest wapń, a niezbędnym dla efektywnego wykorzystania azotu, jest siarka. Oba te składniki zawiera AgroSulCa.

Niedoceniane składniki mineralne - wapń i siarka W przeprowadzonym wśród rolników hipotetycznym sondażu na najważniejszy składnik mineralny w produkcji rolnej bezkonkurencyjnie zwyciężyłby azot i nie ma w tym nic szczególnego. Ci bardziej dociekliwi, mając na uwadze miniony 2015 rok, postawią wszakże warunek - woda. Obie odpowiedzi są jak najbardziej prawidłowe, gdyż w hierarchii czynników produkcyjnych właśnie azot - pod warunkiem optymalnych warunków wodnych w glebie - jest kluczem do efektywnego korzystania z potencjału współczesnych odmian. Codzienność jest mniej optymistyczna, gdyż średni (statystyczny) polski rolnik w dobrych latach wykorzystuje 50-60% potencjału uprawianej odmiany, a w złych 30-40%.

Co jest przyczyną nie tylko niskich, lecz także nieregularnych plonów w Polsce? Odpowiedź na tak postawione pytanie ankietowe byłaby jednoznaczna: susza. Na drugim miejscu pojawiłaby się gleba - słaba, bo piaszczysta; i znowu odpowiadający mieliby rację.

Gdy to samo pytanie zadamy doradcy, to odpowiedź będzie nieco inna, ze wskazaniem na:
1. naturalnie niską żyzność gleb uprawnych,
2. duży odsetek gleb kwaśnych,
3. niezrównoważone nawożenie.

W odniesieniu do czynnika nr 1 natychmiast pojawia się pytanie: z czego wynika naturalna niska żyzność gleb? Odpowiedź jest ponownie prosta i jednoznaczna. Około 60% gleb uprawnych w Polsce powstała z utworów piaszczystych. Gleby te zawierają mało koloidów, zarówno mineralnych, jak i organicznych, a tym samym są ubogie w składniki mineralne, takie jak: wapń, potas i magnez, a także podatne na zakwaszenie. W Polsce rolnik, aby efektywnie wykorzystać wodę, bez której roślina nie pobierze niezbędnej ilości azotu w trakcie formowania się struktury plonu, musi inwestować w żyzność gleby.

O żyzności gleby, która jest absolutną podstawą jej produktywności (rośliny uprawne - plony), decyduje zawartość koloidów, na które składają się cząstki ilaste i próchnica. O potencjale produkcyjnym świadczy zawartość cząstek ilastych, oraz czynnik określający ilość próchnicy. Obie te składowe warunkują dwie istotne cechy gleby, czyli ilość zakumulowanej wody i składników mineralnych. Z tego powodu gleby wywytworzone z glin są bardziej produktywne i mniej zawodne od gleb powstałych z piasków.

Potencjał gleby do akumulacji składników mineralnych określany jest terminem glebowy kompleks sorpcyjny (GKS). Jedną z najbardziej charakterystycznych cech GKS-u są nie tylko zawarte w nim składniki mineralne, lecz ich względny udział. W idealnej glebie składnikiem dominującym jest wapń (65%), następnie w wielokrotnie mniejszej ilości magnez (20%) i potas (5%). Pozostałe 10% wypełniają tzw. kationy kwaśne (H+ i Al3+). Spadek udziału wapnia w GKS, wiążący się najczęściej ze wzrostem udziału kationów kwaśnych, ogranicza uprawę roślin wrażliwych na ten czynnik czy też na zakwaszenie i w konsekwencji prowadzi do drastycznego spadku plonu, zwłaszcza w latach suchych (tab. 1).

Wapń jest tym składnikiem mineralnym w glebie, do którego roli w intensywnej produkcji rolnej przywiązuje się coraz większą wagę, gdyż:
1) bez wapnia nie zachodzą procesy podziału komórek pączków wzrostu, zarówno korzeni, jak i pędów nadziemnych,
2) jest niezbędny do pojawienia się i wzrostu korzeni,
3) w glebach kwaśnych jest antagonistą toksycznego glinu (Al3+ - składnik degenerujący system korzeniowy roślin uprawnych),4) jako składnik blaszki środkowej tkanek roślinnych jest niezbędny do formowania się tkanek rośliny; hamuje inwazyjność patogenów, głównie grzybów;
5) kontroluje gospodarkę wodną rośliny, regulując wraz z potasem i chlorem dzienny rytm aparatów szparkowych.

Kluczową funkcją wapnia jest zapewnienie roślinie, zgodnie z rytmem jej rozwoju, warunków do sprawnego pobierania składników mineralnych. Dynamikę pobierania wody i składników mineralnych wynikającą z cyklów rozwojowych warunkuje sprawny system korzeniowy, który nie wypełni tych funkcji bez dostatecznej ilości wapnia w glebowym kompleksie sorpcyjnym.
Pamiętajmy więc, że niska produktywność gleb wytworzonych z utworów piaszczystych w pierwszej kolejności wynika z niedoboru wapnia w glebie.

Tabela 1: Klasy wrażliwości roślin na stopień wysycenia wapniem glebowego kompleksu sorpcyjnego

Udział wapnia, Ca2+, % Poziom wrażliwości roślin - przykłady
< 35 zbyt niski dla większości roślin
35-55 umiarkowany dla roślin tolerancyjnych na zakwaszenie - łubin żółty i wąskolistny, owies, żyto
56-70< 35 optymalny dla roślin mało wrażliwych na zakwaszenie - pszenżyto, kukurydza
>70 optymalny dla roślin wrażliwych na zakwaszenie - rzepak, burak cukrowy, jęczmień, pszenica

Rola siarki

Niedobór siarki jest powszechnie znany producentom rzepaku i pszenicy (gluten). Składnik ten jest niezbędny w warunkach intensywnie prowadzonej produkcji rolniczej, czyli w tych wszystkich gospodarstwach, w których stosuje się duże dawki azotu. Niedobór S ogranicza pobieranie azotu z gleby, a w jeszcze większym stopniu sprawność przetwarzania pobranego składnika w białko, co warunkuje z kolei szybkość wzrostu liści. Bilans siarki w glebach Polski z roku na rok wykazuje większe ujemne saldo (ryc. 1). Stan ten pośrednio informuje o pogarszającej się efektywności stosowanych nawozów azotowych.

AgroSulCa - środek profilaktyczny do utrzymania żyzności gleb uprawnych

W produkcji rolniczej remedium na podstawową dolegliwość gleb w Polsce, czyli niedostateczną sprawność glebowego kompleksu sorpcyjnego wynikającą z niedoboru wapnia, może być AgroSulCa. Nawóz ten w swym składzie zawiera dwa składniki mineralne w formie dostępnej dla rośliny, a mianowicie wapń (Ca2+) oraz siarkę siarczanową (S-SO4 2). Średnia zawartość S w nawozie kształtuje się na poziomie 17%, a wapnia 21%. Odczyn nawozu w wodzie waha się w zakresie od 6,5 do 7,0 pH. Ocena rozpuszczalności nawozu wykonana w roztworze o pH 5,5 (gdyż taki odczyn przeważa w przeciętnej glebie w Polsce) wykazała dobre tempo uwalniania siarki i wapnia. W warstwie ornej gleby lekkiej, w warunkach pełnego wysycenia wodą (polowa pojemność wodna), rozpuszcza się około 200 kg/ha nawozu. Właściwości fizyczne nawozu zbudowanego z mikrokryształków sprzyjają ich migracji w głębsze warstwy gleby, co tym samym zwiększa rozpuszczoną ilość składników. Przeciętny zasięg systemu korzeniowego roślin waha się w zakresie 0,6-1,0 m. Stosując nawóz latem pod rośliny ozime, jesienią lub bardzo wczesną wiosną pod jare, można uzyskać dobre rozmieszczenie składników w strefie ukorzeniania się uprawianej rośliny.

Zalecane dawki nawozu zapewniają dobre zaopatrzenie roślin uprawnych nie tylko w wapń i siarkę, lecz także - poprzez poprawę warunków wzrostu systemu korzeniowego - w potas i fosfor. To podstawowy warunek zwiększenia efektywności azotu. Jak przedstawiono na ryc. 2, zastosowanie 300 kg/ha nawozu AgroSulCa zwiększyło produktywność 1 kg N zastosowanego w dawce 60 kg/ha o 12 kg i o 9 kg przy dawce optymalnej, czyli 120 kg N/ha.