Czym jest międzyplon w praktyce

międzyplony

międzyplony

Od 2015 r. polscy rolnicy mający więcej niż 15 ha ziemi, chcąc otrzymać pełne dopłaty bezpośrednie, są zobowiązani przeznaczyć 5% gruntów rolnych na obszary proekologiczne (EFA).

Międzyplony w praktyce

Od 2015 r. polscy rolnicy mający więcej niż 15 ha ziemi, chcąc otrzymać pełne dopłaty bezpośrednie, są zobowiązani przeznaczyć 5% gruntów rolnych na obszary proekologiczne (EFA).

Istnieją różne sposoby, by spełnić ten obowiązek, a jednym z nich jest siew międzyplonów ścierniskowych lub ozimych. Wysiewana mieszanka musi być utworzona przynajmniej z 2 gatunków roślin uprawnych z grup: zbóż, oleistych, bobowatych drobnonasiennych i grubonasiennych (strączkowe) oraz miododajnych. Wyeliminowano mieszanki złożone tylko ze zbóż, a udział głównego gatunku w mieszance nie może przekroczyć 80%.


Międzyplon wzbogaca i poprawia strukturę gleby

Przez siew międzyplonów nie tylko zrealizujemy wymóg zazielenienia, ale także znacznie wzbogacimy glebę, która jest największym i długotrwałym kapitałem rolnictwa. Przede wszystkim poprawi się jej żyzność dzięki uprawie roślin z dużą biomasą nadziemną, a po przeoraniu uzyskamy znaczną ilość materii organicznej, z której utworzy się próchnica. Możemy w ten sposób dostarczyć ilość materii organicznej zastępującej do 25 t obornika bydlęcego, dlatego też mieszanki o wartościowym składzie należałoby trzymać na polu dłużej, do uzyskania większej masy zielonej, a nie zaorywać go po wymaganym dla międzyplonów ścierniskowych terminie 1 października.

Korzenie większości gatunków polecanych na międzyplony działają strukturotwórczo i fitomelioracyjnie. Te gatunki, które dysponują intensywnie rozrastającymi się korzeniami, np. Ramtil czy rzodkiew Deeptill, penetrują zagęszczoną glebę i pozostawiają kanały glebowe, które mogą być wykorzystane przez rośliny następcze do szybkiego rozwoju własnych korzeni.

Mieszanki zawierające rośliny bobowate drobno- i grubonasienne, dzięki ich symbiozie z bakteriami brodawkowymi na korzeniach, mają zdolność do wiązania azotu atmosferycznego. Najlepiej przed siewem zaszczepić nasiona takimi bakteriami. Pozyskany azot jest łatwo dostępny dla roślin następczych i powinien być uwzględniony podczas planowania nawożenia mineralnego. Dodatkowo bobowate pobierają i uruchamiają trudno dostępne związki fosforu i wapnia z głębszych warstw gleby.

Większość polecanych roślin, jak owies, ma dodatkowo działanie fitosanitarne, czyli oczyszczające. Wpływają na stan sanitarny środowiska glebowego, głównie przez specyficzne oddziaływanie ich wydzielin korzeniowych. Stymulują rozwój pożytecznej mikroflory, przyczyniając się do ograniczenia liczebności czynników chorobotwórczych i szkodników. Dodatkowym plusem mogą być rośliny miododajne, np. facelia błękitna, która jest bardzo chętnie odwiedzana przez pszczoły, a jej wydajność dochodzi nawet do kilkuset kilogramów miodu z 1 ha.


ale też chroni i zabezpiecza...

Ważną rolą okrywających glebę roślin wysianych w międzyplonach jest ochrona gruntu przed erozją wodną, wietrzną oraz niszczącym działaniem promieni słonecznych. Duża masa roślinna przykrywająca glebę w mroźne i wietrzne zimy pozwala na to, by śnieg, który spadł na pole, nie został razem z wiatrem przeniesiony dalej, ale by po roztopieniu wzbogacił zasoby wodne, które na większości obszarów Polski wykazują deficyt.

Warto mieć także na uwadze, żeby w gospodarstwach, w których jest krótki płodozmian np. rzepaczano-pszeniczny, przy wyborze gatunków na międzyplony wykluczyć gatunki z tych samych rodzin co uprawa główna. Pozwoli nam to na zmniejszenie kompensacji patogenów, a także da odpocząć zmęczonej glebie, która przy takim płodozmianie jest jednostronnie wykorzystywana.

Ważny aspekt to szybkie i staranne wykonanie zasiewu międzyplonów z uwagi na krótki okres po zbiorze przedplonów.

Skład mieszanki można dobrać samemu lub skorzystać z gotowych rozwiązań, które firmy nasienne mają w swoim asortymencie. Często w skład gotowych mieszanek wchodzą gatunki u nas nieuprawiane, a mające wysokie walory strukturotwórcze, proekologiczne i prozdrowotne. Do takich należą np. sorgo, ramtil, gorczyca abisyńska.

Rośliny uprawne najczęściej polecane do uprawy jako międzyplony

Lp. Roślina Grupa uprawna Dodatkowe atuty
1. owies zbożowe fitosanitarność, stymuluje rozwój pożytecznej mikroflory
2. rzodkiew oleista oleiste tworzenie korytarzy korzeniowych, krótki okres wegetacji
3. gorczyca biała,czarna, brązowa oleiste duża ilość biomasy, krótki okres wegetacji
4. słonecznik pastewny pastewne udaje się na stanowiskach z mniejszą ilością wody
5. facelia błękitna miododajne miododajność, zaleca się na gleby lekkie,krótki okres wegetacji
6. groch siewny, peluszka bobowate grubonasienne azot dla rośliny następczej, duża masa zielona
7. łubin bobowate grubonasienne azot dla rośliny następczej, gorzkie odmiany nie są uszkadzane przez dziką zwierzynę
8. wyka siewna bobowate grubonasienne azot dla rośliny następczej, duża ilość biomasy
9. gryka pozostałe polowe fitosanitarność, krótki okres wegetacji


Katarzyna Zdziechowicz
k_zdziechowicz@osadkowski-cebulski.pl



Polecamy również